މަތިވެރި (އއ. އަތޮޅު)

ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރަށެއް

މަތިވެރިއަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ އަތޮޅު ތަކުގެ ތެރެއިން އަރިއަތޮޅުއުތުރުބުރީ ގެ ރަށެކެވެ. މިއީ އަރިއަތޮޅުއުތުރުބުރީގެ މީހުން ދިރިއުޅޭ 8 ރަށުގެ ތެރެއިން ރަށެކެވެ. މިރަށުގެ އާބާދީއަކީ 2018 ވަނަ އަހަރުގެ ސެޕްޓެންބަރުމަހުގެ ނިޔަލަށް 939 އެވެ. މިރަށުގެ ބޮޑުމިނަކީ 21.9 ހެކްޓަރެވެ. މަތިވެރިއަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހުޅަނގު ބިތުގައިވާ ރަށަކަށް ވާތީ މިއީވެސް ޤުދުރަތީގޮތުން ބޮޑު ފަޅެއްގެ ތެރޭގައިވާ ރަށެކެވެ. މިރަށުގައި އެންމެ ދުވަސްވެފައި ހުރީ ރަށުގެ ބޮޑުނިކަގަހާއި ރަށުގައި ހުރި އާޘާރީ މިސްކިތެވެ. މި ނިކަގަހަކީ 200 އަހަރަށްވުރެ ގިނަ ދުވަސްވެފައިވާނެ ގަހެއްކަމަށްވެއެވެ. އާޡާރީ މިސްކިތަކީ ހިޖުރައިން 1150 ގެ އަހަރުތަކުގެ ތެރޭގައި އިމާރާތްކޮށްފައިވާ މިސްކިތެކެވެ. މީގެ އިތުރުން މިރަށަކީ މީގެ 2 ގަރުނެއްވަރު ކުރިން ގިނަ ހާދިސާތަކެއް ހިނގާ، ރަށް ނާމާންވެ މީހުން ހުސްވުމަށްފަހު، އަލުން އާބާދުވި ރަށެއްކަން ރަށުގެ ޢުމުރުން ދުވަސްވީ ރަށްވެހިންގެ ބަހުން ހެކިލިބެއެވެ. މިރަށް ޕްރޮމޯޓު ކުރުމަށް ބޭނުންކުރަމުންދާ ޝިއާރަކީ "މަގޭވެށި-ޗާލު މަތިވެރި" މި ޝިއާރެވެ.

އިދާރީ ހިންގުން އުނިއިތުރު ގެންނަވާ

ދިވެހިރާއްޖޭގެ އެހެން ހުރިހާ ރަށެއްވެސް ހިނގަމުންދަނީ ލާމަރުކަޒީ ނިޒާމެއްގެ ތެރެއިން ކޮންމެ ރަށެއްގެ ރަށު ކައުންސިލުން ކަމަށްވާތީ މަތިވެރީގެ ވެސް ރަށުގެ ކަންކަން ހިންގާ ބެލެހެޓުމުގެ އެންމެ އިސްފަރާތަކީ ކައުންސިލެވެ. މިހާރު މަތިވެރީގައި އިންތިޚާބުކޮށްފައިވާ 4 ވަނަ ކައުންސިލްގެ ރައީސަކީ އަޙުމަދު އަސްލަމެވެ. ކައުންސިލްގެ ނާއިބް ރައީސަކީ ޢަލީ ނާފިޒެވެ. ދެން ހިމެނޭ އަނެއް މެމްބަރަކީ ޙުސައިން ނިހާނެވެ. އަންހެން މެމްބަރުންގެ ގޮތުގައި ތިއްބަވަނީ ޝިފުޒާ އިބްރާހީމް އަދި މަރިޔަމް ޝާނިޔާ އާދަމެވެ. ކައުންސިލްގެ މެޖޯރިޓީ އޮތީ ދިވެހި ރައްޔިތުންގެ ޑިމޮކްރެޓިކް ޕާރޓީ (އެމް.ޑީ.ޕީ) އަށެވެ. އެމް.ޑީޕީ ގެ 3 މެމްބަރުން (އަސްލަމް، ނާފިޒު، ޝިފުޒާ) ތިއްބަވާއިރު އަނެއް 2 މެމްބަރުން (ނިހާނު، ޝާނިޔާ) ނިސްބަތްވަނީ ޕްރޮގްރެސިވް ޕާރޓީ އޮފް މޯލްޑިވްސް (ޕީ.ޕީ.އެމް) އަށެވެ.

އާބާދީ އުނިއިތުރު ގެންނަވާ

މަތިވެރީގެ ރަޖިސްޓްރީ އާބާދީއަކީ 2022 ވަނައަހަރުގެ މޭ މަހުގެ ނިޔަލަށް 1024 މީހުންނެވެ. ރަށުގައި ދިރިއުޅޭ އާބާދީއަކީ 823 އެވެ. އާބާދީގެ %50.5 އަކީ ފިރިހެނުންނެވެ. %49.5 އަކީ އަންހެނުންނެވެ. 2021 ވަނައަހަރު މަތިވެރީގެ އާބާދީއަށް އުފަންވެފައިވަނީ 16 ކުދިންނެވެ. މަތިވެރީގެ ބައިބޯމިނަކީ ހެކްޓަރަކަށް 40 މީހުންނެވެ.

ދަތުރުފަތުރު އުނިއިތުރު ގެންނަވާ

މަތިވެރީގައި ޢާންމު އެއްގަމު ދަތުރުފަތުރުކުރުމުގައި ގިނައިން ބޭނުންކުރަނީ ބައިސްކަލާއި ސައިކަލެވެ. ރަށުން ބޭރަށް ދަތުރުކުރުމަށްޓަކައި ސަރުކާރުން ޤާއިމްކޮށްފައިވާ ފެރީގެ ނިޒާމާއި އަމިއްލަ ފަރާތްތަކުން ދެމުންގެންދާ ސްޕީޑް ލާންޗުތަކުގެ ބޭނުންކުރެވެއެވެ. ސަރުކާރުން ޤާއިމްކޮށްފައިވާ ފެރީގެ ނިޒާމްގެ ޚިދުމަތް މަތިވެރީގައި ދެނީ މޯލްޑިވްސް ޓްރާންސްޕޯރޓް އެންޑް ކޮންސްޓްރަކްޝަން ކޮމްޕެނީ (MTCC) އިންނެވެ. މި ނިޒާމްގެ ތެރެއިން ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް އަތޮޅުގެ ހުރިހާ ރަށަކަށް ދަތުރުކުރެވެއެވެ. އަދި ކޮންމެ ހޮނިހިރު، ހޯމަ، ބުދަ ދުވަހު މާލެ ދަތުރުކުރެވެއެވެ. އަދި މާލެއިން މަތިވެރިއަށް ކޮންމެ އާދީއްތަ، އަންގާރަ، ބުރާސްފަތި ދުވަހު ދަތުރުކުރެވެއެވެ. އަމިއްލަ ފަރާތްތަކުން ދެމުންދާ ސްޕީޑް ލާންޗުތަކުން ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް އަތޮޅުގެ ރަށްތަކުގެ ތެރެއިން ބޮޑުފޮޅުދޫ، އުކުޅަސް އަދި ރަސްދޫއަށް ދަތުރުކުރެވެއެވެ. އަދި ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް 2 ގަޑިއެއްގައި މާލެ ދެވޭގޮތަށް ހަމަޖެހިފައިވާއިރު މާލެއިން ވެސް ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް 2 ވަގުތެއްގައި މަތިވެރިއަށް ދަތުރުކުރެވެއެވެ. މީގެ އިތުރުން ކައިރި ރިސޯރޓްތަކަށް ދަތުރުކުރާ މޫދުޖައްސާ މަތިންދާބޯޓުތަކުން މާލެ ދަތުރުކުރެއެވެ. އަދި ރިސޯރޓް ސަޕްލައިދޯނި ތަކުންނާއި ރަށުގެ މަސްދޯނިތަކުންވެސް މާލެދަތުރުކޮށް އުޅެއެވެ. ކައިރި ރަށްރަށަށާއި ރިސޯރޓްތަކަށް ދަތުރުކުރުމަށް ކުދި ލޯންޗު ފަހަރާއި ޑިންގީތަކުގެ ބޭނުންވެސް ކުރެއެވެ. ރަށަށް ބޭނުންވާ ކާބޯތަކެއްޗާއި އެހެނިހެން ތަކެތި މާލެއިން ގެނައުމަށް ރަށުގެ 2 ދޯނި ކޮންމެ ހަފުތާއަކުވެސް 1 ފަހަރު ދަތުރުކުރެއެވެ.

ޞިއްޙަތު އުނިއިތުރު ގެންނަވާ

މަތިވެރީގައި ޞިއްޙީ ޚިދުމަތްދިނުމަށްޓަކައި ސަރުކާރުން ހިންގާ ޞިއްޙީމަރުކަޒެއް ހުރެއެވެ. ރަސްމީދުވަސްތަކުގައި (ހުކުރު، ހޮނިހިރު ފިޔަވައި) 16 ގަޑިއިރުގެ ޚިދުމަތްލިބޭ މިޞިއްޙީމަރުކަޒުން އާސަންދައާއި އެލައިޑް ހެލްތް އިންސުއަރެންސްގެ ދަށުން ބޭސްފަރުވާ ކުރެވޭއިރު އެސް.ޓީ.އޯގެ ބޭސްފިހާރައިން ބޭސް ލިބެއެވެ. ޞިއްޙީ ޚިދުމަތް ދިނުމަށްޓަކައި ޞިއްޙީމަރުކަޒުގައި 1 މެޑިކަލް ޑޮކްޓަރު ހުރެއެވެ. ޞިއްޙީމަރުކަޒުން ޢާންމު ބަލިތަކަށް ފަރުވާ ދިނުމާއި ލެބޯޓަރީގެ ޚިދުމަތާއި ޞިއްޙީމަޢުލޫމާތު ދިނުމާއި މާބަނޑުމީހުންގެ ކްލިނިކާއި ގައިންގަޔަށް ނާރާބަލިތަކަށް ޚާއްޞަ ކްލިނިކާއި ކުޑަކުދިންގެ ހެދިބޮޑުވަމުންދާގޮތް ބެލުމާއި ޢާއިލާ ރޭވުމުގެ ޚިދުމަތްވެސް ހިލޭ ދެވެއެވެ. މަތިވެރީގައި އެންމެ ޢާންމުކޮށް ފެތުރޭ ރޯގާތަކަކީ އަރިދަފުސްރޯގާއާއި ވައިރަލް ހުމެވެ. އަދި ބޭރަށްހިންގުމާއި ހޮޑުލުމުގެ ރޯގާވެސް އަހަރެއްގެ ތެރޭގައި 1 ފަހަރު ފެތުރެއެވެ. ޞިއްޙީގޮތުން ފާހަގަ ކުރެވޭ އެހެނިހެން މައްސަލަތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ ހަކުރުބައްޔާއި ލޭމައްޗަށް ދިއުމެވެ.

ތަޢުލީމް އުނިއިތުރު ގެންނަވާ

ތަޢުލީމްހާޞިލްކުރުމަށްޓަކައި ސަރުކާރުން ހިންގާ މަތިވެރީ ސްކޫލްގައި ޕްރީސްކޫލް އިންފެށިގެން ގްރޭޑް 10 އާއި ހަމައަށް ކިޔަވާދެވޭއިރު ބޭބީ ނާސަރީއާއި ނާސަރީގެ ކްލާސްތައް ހިމެނޭ އަމިއްލަ ޕްރީ ސްކޫލެއް (ހުސްނާ ޕްރީ ސްކޫލް) ގެ ޚިދުމަތް ލިބެން ހުރެއެވެ. އަދި އަމިއްލަ ފަރާތްތަކުން ޤުރުއާން ކްލާސްތަކާއި ޓިއުޝަން ކްލާސްތައް ހިންގަމުންދެއެވެ.

ކުޅިވަރު އުނިއިތުރު ގެންނަވާ

މަތިވެރީގައި ޢާންމުކޮށް ކުޅޭ ކުޅިވަރުތަކަކީ ފުޓުބޯޅައާއި ފުޓްސަލްއާއި ވޮލީބޯޅައާއި ބަށި އަދި ހޭންޑްބޯޅައެވެ. ފުޓުބޯޅަ ކުޅުމަށްޓަކައި ފުޓުބޯޅަދަނޑެއް އޮވެއެވެ. ނަމަވެސް ދަނޑުގެ ބިންގަނޑަކީ ވިނައިގެ ބަދަލުގައި މުރަކަ ވެލި ހުރުމުގެ ސަބަބުން ކުޅުމަށް ދަތިވުމުގެ ސަބަބުން ޒުވާނުން ފުޓުބޯޅައިގެ ބަދަލުގައި ފުޓްސަލްކުޅެމުންދާތީއާއި ރަށުފެންވަރުގެއާއި ޤައުމީ ފެންވަރުގެ މުބާރާތްތައް ކުޅެމުންދާތީ ޒަމަނީފެންވަރުގެ މަސްނޫޢީ ވިނަ ދަނޑެއް ހެދިފައިވެއެވެ. އަދި ވޮލީކުޅުމަށްޓަކައިވެސް މަސްނޫޢީ ވިނަ އަޅާފައިވާ ފެންވަރު ރަނގަޅު ވޮލީކޯޓެއް ހެދިފައިވެއެވެ.


ދިވެހިރާއްޖޭގައި މީހުން ދިރިއުޅޭ ރަށްތައް

ހއ.އަތޮޅު ބާރަށް - ބެރިންމަދޫ - ދިއްދޫ - ފިއްލަދޫ - ހަތިފުށި - ހޯރަފުށި - އިހަވަންދޫ - ކެލާ - މާރަންދޫ - މުޅަދޫ - މުރައިދޫ - ތަކަންދޫ - ތުރާކުނު - އުލިގަމު - ވަށަފަރު - އުތީމު
ހދ.އަތޮޅު ފަރިދޫ - ފިނޭ - ހަނިމާދޫ - ހިރިމަރަދޫ - ކުޅުދުއްފުށި - ކުމުންދޫ - ކުނބުރުދޫ - ކުރިނބީ - މާވައިދޫ - މަކުނުދޫ - ނައިވާދޫ - ނެއްލައިދޫ - ނޭކުރެންދޫ - ނޮޅިވަރަމް - ނޮޅިވަރަންފަރު - ވައިކަރަދޫ
ށ.އަތޮޅު ބިލެއްފަހި - ފީވަށް - ފޭދޫ - ފޯކައިދޫ - ފުނަދޫ - ގޮއިދޫ - ކަނޑިތީމު - ކޮމަންޑޫ - ޅައިމަގު - މާކަނޑޫދޫ - މާއުނގޫދޫ - މަރޮށި - މިލަންދޫ - ނަރުދޫ - ނޫމަރާ
ނ.އަތޮޅު ފޮއްދޫ - ހެނބަދޫ - ހޮޅުދޫ - ކެނދިކުޅުދޫ - ކުޑަފަރީ - ލަންދޫ - ޅޮހި - މާފަރު - މާޅެންދޫ - މަގޫދޫ - މަނަދޫ - މިލަދޫ - ވެލިދޫ
ރ.އަތޮޅު އަލިފުށި - އަނގޮޅިތީމު - ފައިނު - ހުޅުދުއްފާރު - އިނގުރައިދޫ - އިންނަމާދޫ - ކަނދޮޅުދޫ - ކިނޮޅަސް - މާކުރަތު - މަޑުއްވަރީ - މީދޫ - ރަސްގެތީމު - ރަސްމާދޫ - އުނގޫފާރު - ވާދޫ - ދުވާފަރު
ބ.އަތޮޅު ދަރަވަންދޫ - ދޮންފަނު - އޭދަފުށި - ފެހެންދޫ - ފުޅަދޫ - ގޮއިދޫ - ހިތާދޫ - ކަމަދޫ - ކެންދޫ - ކިހާދޫ - ކުޑަރިކިލު - މާޅޮސް - ތުޅާދޫ
ޅ.އަތޮޅު ހިންނަވަރު - ކުރެންދޫ - މާފިލާފުށި - ނައިފަރު - އޮޅުވެލިފުށި
ކ.އަތޮޅު ދިއްފުށި - ގާފަރު - ގުޅި ގުރައިދޫ - ހިންމަފުށި - ހުރާ - ކާށިދޫ - މާފުށި - ތުލުސްދޫ
އއ.އަތޮޅު ބޮޑުފުޅަދޫ - ފެރިދޫ - ހިމަންދޫ - މާޅޮސް - މަތިވެރި - ރަސްދޫ - ތޮއްޑޫ - އުކުޅަސް
އދ.އަތޮޅު ދަނގެތި - ދިއްދޫ - ދިގުރަށް - ފެންފުށި - ހަންޏާމީދޫ - ކުނބުރުދޫ - މާމިގިލި - މަހިބަދޫ - މަންދޫ - އޮމަދޫ
ވ.އަތޮޅު ފެލިދޫ - ފުލިދޫ - ކެޔޮދޫ - ރަކީދޫ - ތިނަދޫ
މ.އަތޮޅު ދިއްގަރު - ކޮޅުފުށި - މަޑިފުށި - މަޑުއްވަރީ - މުލައް މުލި - ނާލާފުށި - ރަތްމަންދޫ - ވޭވަށް
ފ.އަތޮޅު ބިލެއްދޫ - ދަރަނބޫދޫ - ފީއަލި - މަގޫދޫ - ނިލަންދޫ
ދ.އަތޮޅު ބަނޑިދޫ - ގެމެންދޫ - ހުޅުދެލި - ކުޑަހުވަދޫ - މާއެނބޫދޫ - މީދޫ - ރިނބުދޫ - ވާނީ
ތ.އަތޮޅު ބުރުނީ - ދިޔަމިގިލި - ގާދިއްފުށި - ގުރައިދޫ - ހިރިލަންދޫ - ކަނޑޫދޫ - ކިނބިދޫ - މަޑިފުށި - އޮމަދޫ - ތިމަރަފުށި - ވަންދޫ - ވޭމަންޑޫ - ވިލުފުށި
ލ.އަތޮޅު ދަނބިދޫ - ފޮނަދޫ - ގާދޫ - ގަން - ހިތަދޫ - އިސްދޫ - ކަޅައިދޫ - ކުނަހަންދޫ - މާބައިދޫ - މާމެންދޫ - މާވަށް - މުންޑޫ
ގއ.އަތޮޅު ދާންދޫ - ދެއްވަދޫ - ދިޔަދޫ - ގެމަނަފުށި - ކަނޑުހުޅުދޫ - ކޮލަމާފުށި - ކޮނޑޭ - މާމެންދޫ - ނިލަންދޫ - ވިލިނގިލި
ގދ.އަތޮޅު ފަރެސްމާތޮޑާ - ފިޔޯރީ - ގައްދޫ - ހޯނޑެއްދޫ - މަޑަވެލި - ނަޑެއްލާ - ރަތަފަންދޫ - ތިނަދޫ - ވާދޫ
ޏ.އަތޮޅު ފުވައްމުލައް
ސ.އަތޮޅު މީދޫ - ހިތަދޫ - މަރަދޫ - މަރަދޫފޭދޫ - ފޭދޫ - ހުޅުދޫ - ހުޅުމީދޫ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ އަތޮޅުތައް