ތައުޙީދު
ތައުޙީދަކީ އިސްލާމް ދީނުގައި ﷲ ގެ އެއްކައުވަންތަކަމުގެ ޢަޤީދާއެވެ.
|
ތަޢުރީފު
އުނިއިތުރު ގެންނަވާއެއީ އެންމެހައި ފުރިހަމަ ސިފަފުޅުތަކެއް ޚާއްސަވެގެން ވަނީ އަޅަމެން ހައްދަވައި ގެންގުޅުއްވާ ރައްބަށްކަން އަޅާ ދަނެ، އެ ކަން ހިތުގެ އަޑިން ޤަބޫލުކޮށް، އެ ކަމަށް އިޢުތިރާފުވެ، އެކަމަށް އީމާންވެ، އެ ކަމުގައި އެކަލާނގެ އެއްކައުވަންތަކުރުމާއި، އަދި އެއާއެކު، އެކަލާނގެ ފުރިހަމަކަމުގައި އެކަލާނގެއާ އެއްވެސް ޝަރީކަކު، ބައިވެރިއަކު، އަދި އަޅައިކިޔޭ މިސާލުޖެހޭ ފަރާތެއް ވެސް ނުވާ ކަމާއި، އެކަލާނގެ ހެއްދެވި އެންމެހައި ޚަލްޤުތަކުންގެ މައްޗަށް އުލޫހިއްޔަތާއި، ޢުބޫދިއްޔަތު ލިބިގެންވަނީ (އެބަހީ: އަޅުކަމާއި އަޅުވެތިކަން ޙައްޤުވެގެން ވަނީ) ހަމައެކަނި އެކަލާނގެއަށް ކަން އިޢުތިޤާދުކޮށް ދެން އެއަށްފަހުގައި އަޅުކަމުގެ އެންމެހައި ބާވަތްތަކުގައި އެކަލާނގެ އެއްކައުވަންތަކުރުމެވެ.[1]
ތައުޙީދު ބެހޭ ބައިތައް
އުނިއިތުރު ގެންނަވާޤުރުއާނާއި ސުންނަތުގައި އައިސްފައިވާ ނައްޞުތަކަށް ބެއްލެވުމަށްފަހު ޢިލްމުވެރިން ތައުޙީދު ތިން ބަޔަކަށް ބައްސަވައެވެ.
ތައުޙީދުއްރުބޫބިއްޔާ
އުނިއިތުރު ގެންނަވާއެއީ ޚަލްޤުކުރެއްވުމާއި، ރިޒުޤުދެއްވުމާއި، ތަދުބީރު ކުރެއްވުމާއި ތަރުބިއްޔަތާއި، މި އެންމެހައި ކަންކަން ލިބިވޮޑިގެންވަނީ ހަމައެކަނި އަޅަމެންގެ ރައްބަށް ކަމާއި، މި ކަންކަމުގައި އެކަލާނގެ އެއްކައުވަންތަވެވޮޑިގެންވާކަން، އިޢުތިޤާދުކުރުމެވެ.[1]
ތައުޙީދުލް އަސްމާއި ވައްޞިފާތި
އުނިއިތުރު ގެންނަވާއެއީ ﷲ ތަޢާލާ އެކަލާނގެ ނަފްސުފުޅަށް ސާބިތުކުރައްވާފައިވާ، އަދި އެކަލާނގެ ރަސޫލާ މުޙައްމަދު ﷺ އެކަލާނގެއަށް ސާބިތު ކުރައްވާފައިވާ އެންމެހައި ރިވެތި އިސްމުފުޅުތަކާއި އެ އިސްމުފުޅުތަކުން ދަލީލުކޮށްދޭ ސިފަފުޅުތައް، ތަޝްބީހުކުރުމެއް، ތަމްޘީލުކުރުމަކާ[ނޯޓު 1] ނުލައި، އަދި ތަޙްރީފުކުރުމެއް[ނޯޓު 2] ތަޢްޠީލުކުރުމަކާ[ނޯޓު 3] ނުލައި އެކަލާނގެއަށް އެ އިސްމުފުޅުތަކާއި ސިފަފުޅުތައް ސާބިތުކުރުމެވެ.[1]
ތައުޙީދުލް ޢިބާދާ (ތައުޙީދުލް އުލޫހިއްޔާ)
އުނިއިތުރު ގެންނަވާއެއީ އަޅުކަމުގެ ހުރިހައި ވައްތަރަކާއި ބާވަތެއް ހަމައެކަނި ﷲ އަށް އަދާކުރުމެވެ. އަދި އަޅުކަމުގައި ﷲ އެއްކައުވަންތަކުރުމާއެކު، އެކަލާނގެ ފިޔަވައި އެހެން އެއްވެސް ފަރާތަކަށް ޝަރީކުކުރުމަކާ ނުލައި، އެ އަޅުކަމުން ބައެއް އެޅުމަކާ ނުލައި އެކަން ކުރުމެވެ.[1]
ފަހެ ތައުޙީދުގެ މި ތިން ބަޔަކީ، އަޅާ މި ހުރިހައި ބައެއްގައި ހިފަހައްޓައި މި ޢަޤީދާގައި ކުރިއަށް ގޮސްގެން މެނުވިީ، އެ އަޅާއީ ﷲ އެއްކައުވަންތަކުރާ މުވައްޙިދަކަށް ނުވާނޭ ތިން ބައެވެ.[1]
ފުޓްނޯޓް
އުނިއިތުރު ގެންނަވާ- ↑ ތަމްޘީލުކުރުމާއި ތަޝްބީހުކުރުމުގެ މާނަ ދާދި އެއްގޮތެވެ. މިތަނުގައި އޭގެ މާނައީ: އެހެން އެއްޗަކާ ނުވަތަ އެހެން މަޚްލޫޤެއްގެ ސިފައަކާ އެކަލާނގެ ސިފަފުޅަކާ އެއްވައްތަރުކުރުން ނުވަތަ އަޅައިކިޔުމެވެ. [ބައްލަވާ: އަލްޢަޤީދަތުލް ވާސިޠިއްޔާގެ، ޝައިޚް އިބްނު ޢުޘައިމީންގެ ޝަރަޙަ، 1 / 91
- ↑ ތަޙްރީފުކުރުމަކީ އެ އިސްމުފުޅެއް ނުވަތަ ސިފަފުޅެއް، އެއީ ސީދާ އޭގެ ލަފްޡު ވިޔަސް މާނަ ވިޔަސް، އެ ބަދަލުކޮށް އޮޅުވާލުމެވެ. [ބައްލަވާ: އަލްޢަޤީދަތުލް ވާސިޠިއްޔާގެ، ޝައިޚް އިބްނު ޢުޘައިމީންގެ ޝަރަޙަ، 1 / 77 ]
- ↑ ބަހުގެ ގޮތުން ތަޢްޠީލުގެ މާނައަކީ: އެއްޗެއް ހުސްކޮށްލުން ނުވަތަ ފަޅުކޮށް، ދޫކޮށްލުމެވެ. މިތަނުގައި ތަޢްޠީލޭ ބުނެވެނީ: ﷲ އެކަލާނގެ ނަފްސުފުޅަށް ސާބިތުކުރައްވާފައިވާ އިސްމުފުޅަކަށް ނުވަތަ ސިފަފުޅަކަށް އިންކާރުކުރުމުގެ މާނައިގައެވެ. އެއީ އެ އެއްކޮށް ނުވަތަ އޭގެ ބައެއް ނަފީކުރުންކަމުގައި ވިޔަސް، އެ ބަދަލުކޮށް އޮޅުވާލައިގެން ކަމުގައި ވިޔަސް، އެއާ ދެކޮޅުހަދައިގެން ކަމުގައި ވިޔަސް މި ހުރިހައި ކަމަކީވެސް ތަޢްޠީލެވެ. [ބައްލަވާ: އަލްޢަޤީދަތުލް ވާސިޠިއްޔާގެ، ޝައިޚް ޢުޘައިމީންގެ ޝަރަޙަ، 1 / 81 ]