ކަޅު ދިރި
(މިސްރާބުކުރެވުނީ Nigella sativa އިން)
ކަޅުދިރި(ސައިންޓިފިކް ނަން: Nigella sativa)ނުވަތަ (އިނގިރޭސި ބަހުން: Black cumin)އަކީ ދިރިޔާ ދަވިއްގަނދުއަށްވުރެ ކުދި ކަޅުކުލައިގެ ފުއްތަކެކެވެ. މިއީ އާވިޒާތުގެ ރަހައެއްދޭ އެއްޗެކެވެ. މި ބޭހަށްވެސް ބޭނުންކޮށް އުޅެއެވެ. ދިވެހިބޭހުގައި މި ހިމަނައިފައިވަނީ މިނާބޭހުގެ ބާވަތެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ކަޅުދިރި ގަސް އަކީ 30-20 ސެންޓިމީޓަރުގެ އުސްމިނަށް ހެދޭ ގަހެކެވެ. މިގަސް އެންމެ ފުރަތަމަ ހައްދާފައިވަނީ ދެކުނު އޭޝިޔާގެ ގައުމު ތަކުގައެވެ. ބައެއް ހިސާބު ތަކުގައި ބޭސްވެރިކަމުގައި ބޭނުންކުރުމުގެ އިތުރުން ހަވާދުގެ ބާވަތެއްގެ ގޮތުގައި ވެސް ކަޅުދިރި ބޭނުންކޮށް އުޅެއެވެ. ކަޅުދިރިއިން ތެޔޮ ހަދައިގެން ވެސް ބޭނުންކުރެއެވެ. ކަޅުދިރީގެ ފައިދާ އާއި އޭގެ ބައިތަކާއި ބެހޭ ދިރާސާތައް ޢިލްމީ ގޮތުން ހަދަމުން މިހާރު ވެސް އެބަގެންދެއެވެ.