Sheikh Hasina
শেখ হাসিনা
Hasina in 2023
10th Prime Minister of Bangladesh
މަޤާމުގައި
6 January 2009 – 5 August 2024
ރައީސް
ކުރިން ހުންނެވީFakhruddin Ahmed (as Chief Adviser)
ފަހުން ވަޑައިގަތީ
Muhammad Yunus (as Chief Adviser)
މަޤާމުގައި
23 June 1996 – 15 July 2001
ރައީސް
ކުރިން ހުންނެވީMuhammad Habibur Rahman (as Chief Adviser)
ފަހުން ވަޑައިގަތީ
Latifur Rahman (as Chief Adviser)
އުފަންވީ
Hasina Sheikh[1]

(1947-09-28) 28 ސެޕްޓެމްބަރ 1947 (77 އަހަރު )
Tungipara, East Bengal, Pakistan
ސިޔާސީ ޕާޓީBangladesh Awami League
އެހެނިހެން ސިޔާސީ
ގުޅުންތައް
Grand Alliance (since 2008)
ގާތްތިމާގެ މީހުންSheikh–Wazed family
ދިރިއުޅެނީSelf-imposed exile in India
ތަޢުލީމް
ސޮއި

ޝައިޚް ހަސީނާ ވަޒީދު (އުފަންވީ 28 ސެޕްޓެމްބަރު 1947) އަކީ ބަންގްލަދޭޝްގެ 10 ވަނަ ބޮޑުވަޒީރުކަން 1996 ވަނަ އަހަރުގެ ޖޫން މަހުން ފެށިގެން ޖުލައި 2001 އަށް އަދި ފަހުން ޖެނުއަރީ 2009 އިން އޮގަސްޓް 2024 އަށް ބަންގްލަދޭޝްގެ 10 ވަނަ ބޮޑުވަޒީރުކަން ކުރެއްވި ބަންގްލަދޭޝްގެ ސިޔާސީ ބޭފުޅެކެވެ. އެކަމަނާއަކީ ބަންގްލަދޭޝްގެ ބާނީ އަދި ފުރަތަމަ ރައީސް ޝެއިޚް މުޖީބުއްރަހްމާންގެ ދަރިކަނބަލެކެވެ. ޖުމްލަ 20 އަހަރަށް ވުރެ ގިނަ ދުވަހު ހިދުމަތް ކުރައްވާފައިވާ އެކަމަނާ އަކީ ބަންގްލަދޭޝްގެ ތާރީހުގައި ވެސް އެންމެ ގިނަ ދުވަހު ބޮޑުވަޒީރުކަން ކުރެއްވި ބޭފުޅާ އެވެ. 2024 ވަނަ އަހަރު ވެރިކަން ވައްޓާލުމުގެ ކުރިން އެކަމަނާ އަކީ ދުނިޔޭގައި އެންމެ ގިނަ ދުވަހު ވެރިކަން ކުރެއްވި އަންހެން ބޭފުޅާއެވެ.

ހުސައިން މުހައްމަދު އިރުޝާދުގެ ޑިމޮކްރެޓިކް ވެރިކަން ނިމުމަކަށް އައުމާއެކު އަވާމީ ލީގު (އޭއެލް)ގެ ލީޑަރު ހަސީނާ ވަނީ 1991 ވަނަ އަހަރު ބޭއްވި އިންތިހާބުގައި އިރްޝާދާ އިދިކޮޅަށް އެއްބާރުލުން ދެއްވި ޚާލިދާ ޒިޔާ އަތުން ބަލިވެފަ އެވެ. އިދިކޮޅު ލީޑަރުގެ ހައިސިއްޔަތުން ހަސީނާ ވަނީ ޒިޔާގެ ބަންގްލަދޭޝް ނޭޝަނަލިސްޓް ޕާޓީ (ބީއެންޕީ) އިން އިންތިހާބީ ބޭވަފާތެރިކަމުގެ ތުހުމަތު ކޮށް ޕާލަމެންޓް ބޮއިކޮޓް ކޮށްފަ އެވެ. ޒިޔާ އިސްތިއުފާ ދެއްވީ ބަލަހައްޓާ ސަރުކާރަކަށް ކަމަށާއި އެއަށްފަހު 1996 ވަނަ އަހަރުގެ ޖޫން މަހު ބޭއްވި އިންތިޚާބަށްފަހު ހަސީނާ ބޮޑުވަޒީރަކަށް ވެވަޑައިގަތެވެ. އިގްތިސާދީ ކުރިއެރުމާއި ފަގީރުކަން ކުޑަވާން ފެށި އިރު، ޒިޔާ އަތުން އިންތިހާބީ ނާކާމިޔާބީއަކާ އެކު 2001 ވަނަ އަހަރުގެ ޖުލައި މަހު ނިމުނު އެކަމަނާގެ ފުރަތަމަ ދައުރުގައި ސިޔާސީ ހަލަބޮލިކަމެއްގެ ތެރޭގައި އެ ގައުމު ދެމިއޮތެވެ. މިއީ ބަންގްލަދޭޝްގެ ބޮޑުވަޒީރަކު މިނިވަން ގައުމަކަށް ވީ ފަހުން އެ ގައުމުގެ ބޮޑުވަޒީރަކަށް ފުރިހަމަ ފަސް އަހަރުގެ ދައުރެއް ލިބުނު ފުރަތަމަ ފަހަރެވެ.

2006-2008 ގެ ސިޔާސީ ހަލަބޮލިކަމުގެ ތެރޭގައި ހަސީނާ ވަނީ މަކަރާއި ހީލަތުން ފައިސާ ހޯދުމުގެ ތުހުމަތުގައި ބަންދުކޮށްފަ އެވެ. ޖަލުން މިނިވަންވުމަށްފަހު އެކަމަނާ ވަނީ 2008 ވަނަ އަހަރުގެ އިންތިޚާބު ކާމިޔާބު ކުރައްވާފައެވެ. 2014 ވަނަ އަހަރު ބީއެންޕީން ބޮއިކޮޓްކޮށް ބައިނަލްއަގުވާމީ އޮބްޒާވަރުންގެ ފާޑުކިޔުން އަމާޒުވި އިންތިހާބެއްގައި ތިން ވަނަ ދައުރަކަށް އެކަމަނާ އިންތިހާބުވެވަޑައިގަތެވެ. 2017 ވަނަ އަހަރު މިޔަންމާގައި ހިނގި ޖަރީމާތަކުން ސަލާމަތްވެ، ގާތްގަނޑަކަށް މިލިއަނެއްހާ ރޮހިންޖާ ދަރިކޮޅުގެ މީހުން އެ ގައުމަށް އެތެރެވުމާ ގުޅިގެން ހަސީނާއަށް ވަނީ އެމީހުންނަށް ހިމާޔަތާއި އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމުގެ ތައުރީފް ލިބިފަ އެވެ. 2018 ވަނަ އަހަރުގެ އިންތިޚާބަށްފަހު އެކަމަނާ ހަތަރުވަނަ ދައުރެއް ކާމިޔާބު ކުރެއްވިއިރު، އެ އިންތިޚާބަކީ ހަމަނުޖެހުންތައް ހިންގައި، އޮޅުވާލާފައިވާ އިންތިޚާބެއް ކަމަށް ބުނެ ގިނަ ބައެއްގެ ފާޑުކިޔުން ވަނީ އަމާޒުވެފައެވެ.

އެކަމަނާގެ ބޮޑުވަޒީރުކަމުގައި ހުންނެވި ދުވަސްވަރު ބަންގްލަދޭޝް ވަނީ ޑިމޮކްރެސީ ފަހަތަށް ޖެހިލުންވުން ތަޖުރިބާކޮށްފައެވެ. ހިއުމަން ރައިޓްސް ވޮޗުން ވަނީ އެކަމަނާގެ ސަރުކާރުގައި ގެއްލުވާލާފައިވާ މީހުންނާއި ޝަރުއީ ދާއިރާއިން ބޭރުން މީހުން މެރުމުގެ ހާދިސާތައް ފުޅާދާއިރާއެއްގައި ލިޔެ ރައްކާކޮށްފަ އެވެ. އެކަމަނާގެ ޚިޔާލަށް ގޮންޖައްސަވާފައިވާ ކަމަށް ބުނެ ގިނަ ސިޔާސީ ފަރާތްތަކަށާއި ނޫސްވެރިންނަށް ވަނީ ނިޒާމީ ގޮތުންނާއި ޝަރުއީ ގޮތުން އަދަބު ދީފަ އެވެ. ރިޕޯޓާސް ވިތައުޓް ބޯޑާސް އިން ވަނީ 2014 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން ބަންގްލަދޭޝްގައި ނޫސްވެރިކަމުގެ މިނިވަންކަން ހަނިކުރުމަށް ހަސީނާ ގެންގުޅުއްވާ މީޑިއާ ސިޔާސަތާ މެދު ނެގެޓިވް އެސެސްމަންޓެއް ދީފަ އެވެ. 2018 ވަނަ އަހަރު ޓައިމްގެ އެންމެ ނުފޫޒުގަދަ 100 މީހުންގެ ތެރޭގައި ހަސީނާ ހިމެނުނުއިރު، ފޯރބްސް އިން 2015، 2018 އަދި 2022 ވަނަ އަހަރު ދުނިޔޭގެ އެންމެ ބާރުގަދަ 100 އަންހެނުންގެ ތެރޭގައި ހަސީނާ ހިމެނުނެވެ.

  1. Miah, M. A. Wazed (1997). বঙ্গবন্ধু শেখ মুজিবকে ঘিরে কিছু ঘটনা ও বাংলাদেশ (Media notes) (in Bengali). The University Press Limited. p. 242.