Content deleted Content added
ފޮޅުވަތް 16:
 
===ޢަލީގެ ހިލާފަތު===
މީލާދީން 632 ވަނަ އަހަރު، މުޙައްމަދުގެފާނު ސުވަރުގެ ވަޑައިގަތުމުން ފަސްދާނުލުމުގެ މަސައްކަތުގައި ޢަލީގެފާނު އުޅުއްވަނިކޮށް، އަބޫބަކުރުގެފާނާއި، އުމަރުގެފާނާއި، އަބޫ އުބައިދާ އިބުނު ޖައްރާ މަދީނާގެ ލީޑަރުންނާ ބައްދަލްކޮށް އަބޫބަކުރުގެފާނު ޚަލީފާކަމަށް އައްޔަން ކުރިއެވެ. މުސްލިމުންގެ އެއްބައިވަންތަކަން ދެމެހެއްޓުމަށްޓަކައި، މި ނިންމުމަށް ޢަލީގެފާނާއި އާއިލާއިން ރުހުން ދިނެވެ. އަދި މީލާދީން 657 ވަނަ އަހަރު ޚަލީފާ އުޘްމާން ޝަހީދުކޮށްލެވުމުން ޢަލީގެފާނަށް ޚަލީފާކަން ހަވާލުކުރެވުނެވެ. ޢަލީގެފާނުގެ ޚިލާފަތުގެ ވެރިރަށަކި ކޫފާ އެވެ.
 
ޢަލީގެފާނުގެ ޚިލާފަތުގައި މުސްލިމުންގެ މެދުގައި ދެކޮލުވެރިކަން އުފެދި، ޚިލާފަތާ ދެކޮޅަށް ހަނގުރާމަ ކުރެވުނެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ޢަލީގެފާނަށް، ވެރިކަން ހިންގުމުގައި ތަފާތު ދަތިތަކާ ދިމާވެ، ގޮންޖެހުންތައް ކުރިމަތިވިއެވެ. މި ދެކޮޅުވެރިކަމުގެ ތެރެއިން މުސްލިމުންގެ "ފުރަތަމަ ފިތުނަ" ފެށުނެވެ. މިއީ މުސްލިމުންގެ މެދުގައި ހިނގި ފުރަތަމަ ދާހިލީ ހަނގުރާމަ އެވެ. މި ފިތުނަ ފެށުނީ ކަލީފާ އުޘްމާން ޝަހީދުކުރުމާ ހިސާބުންނެވެ. އުޘްމާނުގެފާނުގެ ގަތުލަށް ޢަލީގެފާނުގެ މައްޗަށް، އޭނާގެ ދެކޮޅުވެރިން ތުހުމަތުކުރިއެވެ. މި ފިތުނަ ބޮޑުވެ އެންމެފަހުން ޢަލީގެފާނު ނަމާދުގެ ސަޖިދާގައި އޮންނަވަނިކޮށް ޝަހީދުކޮށްލެވުނެވެ. މިކަން ހިނގީ މީލާދީން 661 ގައެވެ. ޢަލީގެފާނަށް ފަހު ވެރިކަމަށް އައީ މުޢާވިޔަތު އެވެ.
 
===އިމާމް ހަސަން އިބްން އަލީ===
===ހުސައިން އިބްން އަލީ===