ޖޯޖިޔާ (ޤައުމު)
ޖޯޖިޔާއަކީ ޔޫރޭޝިޔާގެ ކައުކަސަސް ސަރަޙައްދަށް ނިސްބަތްވާ ޤައުމެކެވެ.
ވެރިރަށް and largest city | Tbilisi |
---|---|
ރަސްމީ ބަސްތައް | Georgian[2] |
ނަސްލު ގުރޫޕުތައް | 83.8% Georgian, 6.5% Azeri, 5.7% Armenian, 1.5% Russian, 2.5% other [3] |
ޑިމޮނިމް | Georgian |
ސަރުކާރު | Unitary semi-presidential republic |
Giorgi Margvelashvili | |
Nikoloz Gilauri | |
1008 | |
May 26, 1918 | |
February 25, 1921 | |
• Independence from the Soviet Union Declared Finalized | April 9, 1991 December 25, 1991 |
ސަރަޙައްދު | |
• Total | 69,700 km2 (26,900 sq mi) (120th) |
އާބާދީ | |
• 2009 estimate | 4,385,400(Statistics Georgia) (122nd) |
• Density | 61.1/km2 (158.2/sq mi) (134th) |
ޖީޑީޕީ (ޕީޕީޕީ) | 2008 estimate |
• ޖުމްލަ | $21.424 billion[4] (109th) |
• ބޮލަކަށް ޖެހެނީ | $4,869[4] |
ޖީޑީޕީ (nominal) | 2008 estimate |
• ޖުމްލަ | $12.864 billion[4] |
• ބޮލަކަށް ޖެހެނީ | $2,923[4] |
އެޗްޑީއައި (2007) | 0.778 Error: Invalid HDI value (89th) |
ފައިސާ | Lari (ლ) (GEL) |
ޓައިމް ޒޯން | ޔޫޓީސީ+4 (UTC) |
• ސަމާ (ޑީއެސްޓީ) | ޔޫޓީސީ+4 (not observed) |
ޑްރައިވިންގ ސައިޑް | right |
ކޯލް ކޯޑް | 995 |
އައިއެސްއޯ 3166 ކޯޑް | GE |
އިންޓަރނެޓް ޓީއެލްޑީ | .ge |
އަވަސް ކަޅިއަކުން ބަލައިލުމެއް
އުނިއިތުރު ގެންނަވާޖޯޖިޔާގެ ރަސްމީ ބަހަކީ ޖޯޖިޔަން ބަހެވެ. އިނގިރޭސި ބަހުން މި ޤައުމުގެ މީހުންނަށް ކިޔަނީ ޖޯޖިޔަންސްއެވެ. ޤައުމުގެ އެންމެ ބޮޑު ޝަހަރަކީ ތިބިލްސީއެވެ. މި ޤައުމުގެ ވެރިރަށަކީ ވެސް މިއީއެވެ. ޖޯޖިޔާއަކީ ޔުނިޓަރީ އަދި ސެމި ޕްރެޒިޑެންޝަލް ޖުމްހޫރިއްޔާއެކެވެ. ޤައުމުގެ އާބާދީއަކީ 4 މިލިއަނެވެ. އެހެންކަމާއެކު، މިއީ ދުނިޔޭގައި 122 ވަނައަށް އެންމެ އާބާދީ ބޮޑު ޤައުމެވެ. ބިމުގެ ބޮޑުމިނަކީ 69700 އަކަކިލޯމީޓަރެވެ. ދުއްވާއެއްޗެހި ދުއްވަނީ ކަނާތްފަރާތުންނެވެ. އިންޓަނެޓް ކޯޑަކީ ge. އެވެ. ކޯލިން ކޯޑަކީ +995 އެވެ. ފައިސާގެ ގޮތުން ބޭނުންކުރަނީ ޖޯޖިޔަން ލާރިއެވެ.
ނަން
އުނިއިތުރު ގެންނަވާޖޯޖިޔާ މީހުން އެމީހުންގެ ނަސްލަށް ކިޔާ ނަމަކީ ކަރް^ްވެލެބީއެވެ. އެމީހުންގެ ޤައުމަށް، އެމީހުންގެ ބަހުން ކިޔަނީ ސަކަރް^ްވެލޯއެވެ. މި ބަހުގެ މާނައަކީ ކަރް^ްވެލެބީންގެ ބިމެވެ.
ޖުޣުރާފީ
އުނިއިތުރު ގެންނަވާމި ޤައުމު އޮންނަނީ އިރުމަތީ ޔޫރަޕާއި ހުޅަނގު އޭޝިޔާ ގުޅޭ މަގާމުގައެވެ. ޖޯޖިޔާގެ ހުޅަނގުގައި އޮތީ ކަޅު ކަނޑެވެ. އުތުރުގައި އޮތީ ރަޝިޔާއެވެ. ދެކުނުގައި އޮތީ ތުރުކީ އާއި އަރްމީނިޔާއެވެ. އިރުމަތީގައި އޮތީ އަޒަރުބައިޖާނެވެ.
ތާރީޚު
އުނިއިތުރު ގެންނަވާހިލައިގެ ޒަމާނުން ފެށިގެން ވެސް ޖޯޖިޔާގައި މެދުކެނޑުމެއް ނެތި މީހުން ދިރިއުޅެމުން ގެންދެއެވެ. ޖޯޖިޔާގެ ޤަދީމީ ފަތްފުށްތަކުން ފެންނަ ގޮތުގައި، ކަރް^ްވެލީ ދަރިކޮޅުގެ މީހުންގެ އެންމެ އިސް ކާފައަކީ ނޫޙުގެފާނުގެ ޔާފިސްގެ މުނިކާފަ ދަރިކަލުން ކަރްތުލޫސްއެވެ. ރަސްކަމެއްގެ ގޮތުގައި ޖޯޖިޔާގެ ދައުލަތް ޤާއިމުވީ 1008 ވަނަ އަހަރުގައެވެ. ޑިމޮކްރެޓިކް ރިޕަބްލިކް އޮފް ޖޯޖިޔާ ޤާއިމުވީ 26 މެއި 1918 ގައެވެ. ޖޯޖިޔަން ސޯވިއެޓް ސޯޝަލިސްޓް ޖުމްހޫރިއްޔާ އުފެދުނީ 25 ފެބުރުވަރީ 1921 ގައެވެ. ސޯވިއެޓް ޔޫނިއަންއިން ވަކިވެ އަމިއްލަ މިނިވަންކަން އިޢުލާންކޮށްފައިވަނީ 9 އެޕްރީލު 1991 ގައެވެ.
ޑެމޮގްރަފިކްސް
އުނިއިތުރު ގެންނަވާޖޯޖިޔާގެ އާބާދީއަށް ބަލާއިރުގައި ޖޯޖިޔާގެ މައިގަނޑު ނަސްލަށް ނިސްބަތްވާ މީހުންގެ އިންސައްތައަކީ 83.8% އެވެ. އާބާދީގެ 6.5% އަކީ އަޒޭރީންނެވެ. 5.7% އަކީ އަރުމީނިޔަނުންނެވެ. 1.5% އަކީ ރަޝިޔަނުންނެވެ. މީގެ އިތުރުން އަބްޚާޒީންނާއި އޮސެޓީން ވެސް މި ޤައުމުގެ ރައްޔިތުންގެ ތެރޭގައި ހިމެނެއެވެ. މީގެ އިތުރުން ވެސް އަސީރިޔަނުންނާއި، ޝީޝާނީންނާއި، ޗައިނާ މީހުންނާއި ޔަހޫދީންނާއި، ޔޫނާނީންނާއި ކަބަރްދީންނާއި ކުރުދީންނާއި ތަތާރުންނާއި ތުރުކީންނާއި ޔުކްރޭނިޔަނުން ވެސް ޖޯޖިޔާގައި ދިރިއުޅެމުން ގެންދެއެވެ. ޖޯޖިޔާގެ ޔަހޫދީ ސަމާޖަކީ މުޅި ދުނިޔެއަށް ބަލާއިރުގައި ވެސް އެންމެ ދުވަސްވީ އެއް ޔަހޫދީ ސަމާޖެވެ. ޤައުމުގެ އާބާދީގެ 80% މީހުން ވާހަކަ ދައްކަނީ ޖޯޖިޔަން ބަހުންނެވެ. ރަޝިޔަން ބަހުން ވާހަކަ ދައްކަނީ 7% މީހުންނެވެ. އަރްމީނިޔަން ބަހުން ވާހަކަ ދައްކަނީ 6% މީހުންނެވެ. ޖޯޖިޔާގެ ލިޔަންކިޔަން ދަތުމުގެ ނިސްބަތަކީ 100% އެވެ. އެހެން ކަމުން މި ޤައުމުގެ އާބާދީގައި 18 އަހަރު ފުރިފައިވާ މީހުންގެ ތެރެއިން ބުއްދި ސަލާމަތުން ހުރި ހަމަ ކޮންމެ މީހަކަށް ލިޔަންކިޔަން އެނގެއެވެ.
ސަގާފަތު
އުނިއިތުރު ގެންނަވާޖޯޖިޔާގެ ސަގާފަތު ގުޅިފައިވަނީ ކައުކަސަސް ސަރަޙައްދުގެ ޤައުމުތަކުގެ ސަގާފަތްތަކާއެވެ. މި ސަގާފަތްތައް އެކުލެވިގެން ގޮސްފައިވަނީ އެތައް ހާސް އަހަރަކުންނެވެ.
އިޤްތިޞާދު
އުނިއިތުރު ގެންނަވާޖޯޖިޔާއަކީ ޤަދީމީ ޒަމާނުއްސުރެ ވެސް ދުނިޔޭގެ ވަރަށް ގިނަ ޤައުމުތަކާ އެކު ވިޔަފާރިކުރި ޤައުމެއްކަން އާސާރީ ހޯދުންތަކުން ދައްކައެވެ. އެއީ ކަޅު ކަނޑާ އެ ޤައުމު ގުޅިފައިވުމާއި ތާރީޚީ ފަށުވި މަގުގެ ސަބަބުންނެވެ. ޖޯޖިޔާ އަކީ ރަނާއި ރިއްސާއި ލޮއިގެ އިތުރުން ދަގަނޑު ވެސް ނަގާ ޤައުމެކެވެ. މިއަދު ޖޯޖިޔާގެ އިޤްތިޞާދުގައި އެންމެ މުހިއްމު ދައުރެއް އަދާކުރަމުންދަނީ ފަތުރުވެރިކަމާއި ދަނޑުވެރިކަމެވެ. އެ ޤައުމުގެ ޖީ.ޑީ.ޕީ ޕަރކެޕިޓާ އަކީ 4869 ޑޮލަރެވެ.
- ↑ According to Article 1.3 of the Constitution of Georgia.
- ↑ According to Article 8 of the Constitution of Georgia. In Abkhazia, also Abkhazian.
- ↑ "CIA Factbook Georgia". Archived from the original on 1444982296. Retrieved 1269168503.
{{cite web}}
: Check date values in:|access-date=
and|archive-date=
(help); Unknown parameter|dead-url=
ignored (|url-status=
suggested) (help) - ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 "Georgia". International Monetary Fund. Retrieved 2009-10-01.