އެހީ:ތިޔަބޭފުޅާގެ ފުރަތަމަ ލިޔުން
ވިކިޕީޑިއާއަށް މަރުހަބާ! އާ ލިޔުމެއް ފެށުމުގެ ކުރިން...
- ވިކިޕީޑިއާގެ ހިމެނުމުގެ މިންގަނޑު ކިޔައިލައްވާށެވެ. ކުރުކޮށް ބުނާނަމަ، ލިޔުމެއްގެ މައުޟޫއަކީ
ކުރިންވެސް އެ މައުޟޫޢާ މާއްދީ ތަފްޞީލުކޮށް މުޢާމަލާތްކުރާ އިތުބާރުހުރި، ދެވަނަ ދަރަޖައިގެ،
މުޅިން މިނިވަން މަޞްދަރުތަކުގައި ޝާއިޢުކުރެވޭ މައުޟޫޢަކަށް ވާންޖެހެއެވެ. - ވިކިޕީޑިއާގައިވާ މައުލޫމާތަކީ ޔަގީންކުރެވޭ މައުލޫމާތަކަށް ވާންޖެހޭނެއެވެ؛ މައުޟޫޢެއްގެ މައްޗަށް އިތުބާރު ހުރި ދެވަނަ ފަރާތެއްގެ މަޞްދަރުތަކެއް ނުފެންނަނަމަ،
އެ މައުޟޫޢެއްގައި ލިޔުމެއް ހުރެގެން ނުވާނެއެވެ. - އާ ލިޔުމެއް ލިޔުމުގެ ކުރިން، ފުރަތަމަ ވިކިޕީޑިއާ ހޯއްދަވައިގެން އެ މައުޟޫޢާ ގުޅޭ ލިޔުމެއް މިހާރު ނެތްތޯ ޔަޤީން ކުރައްވާ.
- ލިޔުއްވާއިރު އިނގިރޭސި ބަސް ބޭނުން ނުކުރައްވާށެވެ
ލިޔުމެއްގައި ވިކިޕީޑިއާގެ ސިޔާސަތުތަކާއި ގައިޑްލައިންތަކަށް ތަބާވާން ޖެހޭއިރު، ޚާއްޞަކޮށް:
- ނިއުޓްރަލް ޕޮއިންޓް އޮފް ވިއު
- ފާހަގަކޮށްލެވޭ މައުޟޫޢެއް ކަވަރުކުރުން
- އިތުބާރު ހުރި މަސްދަރު ހިމެނުން؛ އެންމެ ކުޑަމިނުން 1
އަސާސީ ކަންތައްތައް
އުނިއިތުރު ގެންނަވާވިކިޕީޑިއާ އަކީ ވޮލަންޓިއަރުން ލިޔެފައިވާ ސައިކްލޮޕީޑިއާ އަކަށް ވެގެންދަނީ ބޭނުންތެރި ޢިލްމު ހޯދުމަށް އެހީތެރިވެދިނުމަށެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ ސައިކްލޮޕީޑިއާ ކިތަންމެހާވެސް ފުރިހަމަ ނަމަވެސް، އޭގެ މާނައަކީ އަޅުގަނޑުމެން މިހާރު ހުރި ކޮންމެ މައުޟޫޢެއް ކަވަރު ކުރާނެ ކަމަކަށް ނުވާނެއެވެ. ވިކިޕީޑިއާއަކީ ސޯޝަލް މީޑިއާއެއް ނޫން، ޕްރޮމޯޝަން ނުވަތަ ވަކާލާތުކުރާ ތަނެއް ނޫން، އަދި ޝާއިއުނުކުރެވިފައިވާ އާ ތިއަރީތައް އިއުލާންކުރާ ތަނެއްވެސް ނޫނެވެ. ބްލޮގްތަކާއި، ފޯރަމް ޕޯސްޓްތަކާއި، ސޯޝަލް މީޑިއާއާއި، ވިކިޕީޑިއާ ހިމެނޭ ގޮތަށް، އަދި އަމިއްލައަށް ޝާއިއުކުރާ މަސްދަރުތަކުން ލިބޭ މައުލޫމާތަކީ އާންމުކޮށް ވިކިޕީޑިއާއަށް އެކަށީގެންވާ މައުލޫމާތެއް ނޫނެވެ.
އަޅުގަނޑުމެންގެ މަސައްކަތަކީ، ވިކިޕީޑިއާ އާޓިކަލްތަކުގެ ސިފައިގައި، އެހެން ތަންތަނުން، މަތީ ފެންވަރުގެ އަދި ޝާއިޢުކުރެވިފައިވާ މަޞްދަރުތައް ޚުލާޞާކުރުމެވެ. އެއީ ހަގީގަތުގައިވެސް އަހަރެމެން ކުރާ ހުރިހާ ކަމެއް! ވިކިޕީޑިއާގައި ލިޔާ އެއްވެސް އެއްޗަކީ ހަމައެކަނި އެފަދަ މަސްދަރުތަކުގެ މައްޗަށް ލިޔެފައިވާ އެއްޗެއްކަން ޔަގީން ކުރައްވާށެވެ.
ފާހަގަކޮށްލެވޭ ގިނަ މައުޟޫޢުތަކަކީ މީގެ ކުރިންވެސް މީހުން ލިޔެފައިވާ މައުޟޫޢުތަކެއް ކަމަށާއި، ޙަޤީޤަތަކީ، މިޒަމާނުގައި ގިނަ އާ ލިޔުންތައް ލިޔެފައިވަނީ ފުދޭވަރަކަށް އޮޅުން ބޮޅުން ބޮޑު މައުޟޫޢުތަކެއްގެ މައްޗަށެވެ. އެއީ ވިކިޕީޑިއާގައި އެކަށީގެންވާ ނުވަތަ އެކަށީގެން ނުވާ މައުޟޫއުތައް ވަކިކުރުން ވަރަށް އުނދަގޫވެ، ގިނަ ފަހަރަށް ޚިލާފު އުފެދޭ މައްސަލަތަކުގެ ފްލެޝްޕޮއިންޓްތަކަކަށް ވެދާނެ ކަމެކެވެ. އެއްވެސް މިންވަރަކަށް އެޑިޓް ކުރުމުން މައުޟޫޢެއްގެ ފާހަގަކޮށްލެވޭ ކުޑަކަމުން އަރައިގަނެވޭކަށް ނެތެވެ. އިނގިރޭސި ވިކިޕީޑިއާ އިން ކޮންމެ ދުވަހަކު 200 އަށް ވުރެ ގިނަ ލިޔުން ޑިލީޓް ކުރެވެ އެވެ؛ ގިނަ ޑިލީޓް ކުރެވެނީ ހަމަ މި ސަބަބާހުރެއެވެ. ހަމައެކަނި ޑިލީޓް ކުރުމަށް މާކް ކުރެވޭތީ ހުރިހާ މަސައްކަތެއް ބޭކާރު ކުރާކަށް އަހަރެމެން ބޭނުމެއް ނޫން!
ލިޔުމެއް އުފެއްދުމުގެ ކުރިން މިހާރުވެސް އެއް މައުޟޫޢެއްގެ ލިޔުމެއް ނެތްތޯ ޔަޤީން ކުރަން މަސައްކަތް ކުރާށެވެ. ގުޅުންހުރި އެއްވެސް ލިޔުމެއް ނުފެނިއްޖެނަމަ، ފަހަރެއްގައި ތަންކޮޅެއް ތަފާތު ނުވަތަ ފުޅާ ސަރޗް ޓާރމްއެއް ބޭނުންކޮށްލަން މަސައްކަތް ކުރެވިދާނެއެވެ: (ޓިޕް: ބޭންޑް މެމްބަރަކާ ބެހޭގޮތުން ލިޔުމެއް ލިޔަން ބޭނުންނަމަ، ބޭންޑެއް ހޯދައި، ދެން ތިމާގެ މައުޟޫޢާ ބެހޭ މަޢުލޫމާތު އިތުރުކުރެވިދާނެއެވެ އެ ފުޅާ މާއްދާގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ބައެކެވެ.)
މަސްދަރުތައް އެއްކުރުމާއި ފާހަގަކޮށްލެވޭކަން
އުނިއިތުރު ގެންނަވާފުރަތަމަ ލިޔުމުގެ އެއްވެސް ލިޔުމެއް ލިޔަން ފެށުމުގެ ކުރިން ލިޔާނެ މައުލޫމާތު ހޯދުމަށް މަސްދަރުތައް އެއްކުރާށެވެ. ފާހަގަކޮށްލެވޭކަން ޤާއިމުކުރުމަށާއި ވަކި ޙަޤީޤަތްތަކެއް ނަކަލުކުރުމަށް ރެފަރެންސް ބޭނުންކުރާނެއެވެ. ފާހަގަކޮށްލެވޭކަން ގާއިމްކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ ރިފަރެންސްތަކަކީ އިތުބާރު ކުރެވޭ ވަރަށް ވުރެ އިތުރު ކްރައިޓީރިއާތަކެއް ފުރިހަމަވާންޖެހޭނެ ރިފަރެންސްތަކެކެވެ. ވަކި ޙަޤީޤަތްތަކަށް ބޭނުންކުރާ ރިފަރެންސްތަކަކީ މި އިތުރު މިންގަނޑުތައް ފުރިހަމަވާންޖެހޭ އެއްޗެއް ނޫނެވެ.
ސައިކްލޮޕީޑިއާއެއްގައި ހިމެނުމަށް އެކަށީގެންވާ މާއްދާއަކަށް ވުމަށްޓަކައި، އިތުބާރުހުރި، މިނިވަން އެތައް މަޞްދަރުތަކެއްގައި ފާހަގަކޮށްލެވޭ ކަވަރޭޖެއް އޮންނަން ޖެހެއެވެ. އެންސައިކްލޮޕީޑިއާ ލިޔުންތަކުގައިވާ ހުރިހާ މައުލޫމާތަކީ ސައިޓޭޝަން މެދުވެރިކޮށް ޔަގީންކުރެވޭ މައުލޫމާތަކަށް ވާންޖެހޭނެއެވެ.
ފާހަގަކުރެވުނު ފަދައިން، ތިބާ ބޭނުންކުރާ މަޞްދަރުތަކަކީ އިތުބާރުކުރެވޭ މަޞްދަރުތަކަކަށް ވާންޖެހޭނެއެވެ: އެއީ ކޮންމެވެސް ވަރެއްގެ އެޑިޓޯރިއަލް ކޮންޓްރޯލެއް ހިންގާ، ޙަޤީޤަތް ޗެކްކުރުމާއި ޞައްޙަކަމުގެ ކޮންމެވެސް ވަރެއްގެ މަޝްހޫރުކަމެއް ލިބިފައިވާ މަޞްދަރުތަކަކަށް ވާންޖެހެއެވެ. ޕްރިންޓް ސޯސްތައް (އަދި އެ ސޯސްތަކުގެ ވެބް ބެސްޓް ވާޝަންތައް) އެންމެ އިތުބާރު ކުރެވޭ ގޮތް ވެއެވެ. މިސާލަކަށް: ބޮޑެތި ޕަބްލިޝިންގ ހައުސްތަކުން ޝާއިޢުކުރާ ފޮތްތަކާއި، ނޫސްތަކާއި، މަޖައްލާތަކާއި، ޕީއާރް ރިވިއު ކުރެވިފައިވާ އިލްމީ ޖާނަލްތަކާއި، މަތީގައިވާ އެއްވެސް ވެބްސައިޓެއްގެ ވެބްސައިޓާއި، ޕްރިންޓް ބިނާކޮށްފައިވާ އަގުހުރި މަޞްދަރެއްގެ ޝަރުޠުތައް ފުރިހަމަވާ އެހެން ވެބްސައިޓްތައް ހިމެނެއެވެ.
އާންމު ގޮތެއްގައި އެޑިޓޯރިއަލް ކޮންޓްރޯލެއް ނެތް މަސްދަރުތަކަކީ އިތުބާރު ކުރެވޭ މަސްދަރުތަކެއް ނޫނެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ވެނިޓީ ޕްރެސް، ބްލޮގް، ވެބް ފޯރަމް، ރެޑިޓް ޑިސްކަޝަން، ޕާސަނަލް ސޯޝަލް މީޑިއާ، ފޭން ސައިޓް، އަދި މިފަދަ އެހެން ތަންތަނުން ޝާއިއުކުރާ ފޮތްތައް ހިމެނެއެވެ. އެއްވެސް މީހަކަށް އެހެން މީހަކު އެ މައުލޫމާތު ޗެކް ނުކޮށް މައުލޫމާތު ޕޯސްޓް ކުރެވޭނަމަ އެއީ އިތުބާރު ކުރެވޭ އެއްޗެއް ނޫން ކަމަށް ބެލެވޭނެ އެވެ. ހަމައެފަދައިން، އެހެން ގޮތަކަށް ނަން މަޝްހޫރު ނޫހެއްގައި ލިޔެފައިވާ ޚިޔާލު ކޮލަމަކުން ފާހަގަކޮށްލެވޭކަން ގާއިމްކުރުމަށް އެހީތެރިވެދެވޭކަށް ނެތެވެ.
ގިނަ ވެބް ސޯސްތަކުގައި ޔޫޒަރ ޖެނެރޭޓް ކޮންޓެންޓް ފީޗާ ކުރެވެއެވެ. މިއީ ކޮންމެ މީހަކަށްވެސް ސޮއިކޮށް ކޮންޓެންޓް އުފައްދާލެވޭނެ ކަމެކެވެ. ވިކިޕީޑިއާ ހިމެނޭ ގޮތަށް ހުރިހާ ވިކީ ވެސް މިގޮތަށް ހުރެއެވެ. އަދި އައިއެމްޑީބީ، ގުޑްރީޑްސް، ޔޫޓިއުބް، ލިންކްޑްއިން، އަދި ޓްވިޓަރ އަދި އިންސްޓަގްރާމް ފަދަ ސޯޝަލް މީޑިއާ އެވެ. ވަކި މަދު އިސްތިސްނާތަކެއް ފިޔަވައި، މި މަޞްދަރުތައް ބޭނުން ނުކުރެވޭނެއެވެ. މަސްދަރެއްގެ ފެންވަރު ކަނޑައެޅުމަށް ރަނގަޅު ވަސީލަތަކީ ޑަބްލިއުޕީ:އާރުއެސްޕީ އެވެ. މިއީ ފޮތް ފަދަ ކަންކަން، ނުވަތަ ދުވަހަކުވެސް ސުވާލު ނުއުފެދޭ އިންތިހާއަށް އަގުހުރި މަސްދަރުތަކެއް، އެސޯސިއޭޓެޑް ޕްރެސް ފަދަ ކަންކަން ލިސްޓްކޮށްފައެއް ނުވެއެވެ. އެއީ ގިނައިން ބަހުސް ކުރެވިފައިވާ ގިނަ މަސްދަރުތަކެއް ލިސްޓްކޮށްފައިވާ އެއްޗެކެވެ. އެ ޞަފްޙާގައި ތިބާގެ މަޞްދަރު "އާންމުކޮށް އިތުބާރު ނުކުރެވޭ" ނުވަތަ "މަދު" ގެ ގޮތުގައި ލިސްޓްކޮށްފައިވާނަމަ، ތިބާގެ ލިޔުމުގައި އެ މަސްދަރު ބޭނުންކޮށްގެން ނުވާނެއެވެ.
ފާހަގަކޮށްލެވޭ މަޞްދަރުތައް ޤާއިމުކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ މަޞްދަރުތަކަކީ އިތުރަށް މިނިވަން މަސްދަރުތަކަކަށް ވާންޖެހޭނެ: އެއީ މައުޟޫޢާ ގުޅިފައިވާ މަޞްދަރުތަކަކަށް ނުވާނެއެވެ. ކުންފުންޏެއްގެ އަމިއްލަ ވެބްސައިޓަކުން ފާހަގަކޮށްލެވޭ ކަމެއް ގާއިމްކުރުމުގައި އެހީތެރިވެދެވޭކަށް ނެތެވެ. މީހަކާ އިންޓަވިއު ކުރުމަކީ ފާހަގަކޮށްލެވޭ ކަމެއް ގާއިމް ކުރުމަށް އެހީތެރިވެދެވޭ ކަމެއް ނޫން ކަމަށާއި، މިއީ ގަނެވޭނެ އެއްޗެހި ކަމަށް ވާތީ އެވެ. ޚަބަރެއްގެ ގޮތުގައި އަލުން ޕެކޭޖްކޮށްފައިވާ ނޫސްބަޔާނެއް (ޗާނަލިޒަމް) އަށް ވެސް އެހީތެރިކަމެއް ނުލިބޭނެ ކަމަށާއި، ބައެއް ފަހަރު ފާހަގަކުރަން ވެސް އުނދަގޫ ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ. ފޯބްސް މަޖައްލާގައި ލިޔުންތެރިޔާ "ފޯބްސް ކޮންޓްރިބިއުޓަރ" ގެ ގޮތުގައި ލިސްޓްކޮށްފައިވާ ލިޔުންތަކަކީ އާންމުކޮށް ވިޔަފާރިއެއް ނުވަތަ ފަރުދަކު އަމިއްލައަށް ޕްރޮމޯޓް ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައި ފައިސާ ދައްކާ ޚިޔާލު ކޮލަމަކާ އެއްވަރުގެ ލިޔުންތަކެކެވެ.
ފާހަގަކޮށްލެވޭކަން ޤާއިމުކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ މަޞްދަރުތަކުން އިތުރަށް މުހިންމު ކަވަރޭޖެއް ދައްކަންޖެހޭނެ: އެމީހުން ތިބާގެ މައުޟޫޢުގައި ދުވަސްކޮޅަކު، މަދުވެގެން އެތައް ޕެރެގްރާފެއް މަޝްވަރާކުރަންވާނެއެވެ. އެއް ޖުމްލައަކުން ނުވަތަ ދެ ޖުމްލައަކުން ފާހަގަކުރުމަކީ، ނުވަތަ ތާވަލެއްގައި ނުވަތަ ލިސްޓެއްގައި ތިމާގެ މައުޟޫޢު ފެނުމަކީ ފާހަގަކޮށްލެވޭކަން ޤާއިމުކުރުމަށް އެހީތެރިވެދޭނެ ކަމެއް ނޫނެވެ. މައުޟޫޢާ މުސްތަޤިއްލު ނޫން ނުވަތަ މާބޮޑު ކަވަރޭޖެއް ނުދައްކާ މަޞްދަރުތައް އަދިވެސް ތިޔަބޭފުޅުންގެ ލިޔުމުގައި ޙަޤީޤީ ދަޢުވާތަކަށް ތާއީދުކުރުމަށް ބޭނުންކުރެވިދާނެ ނަމަވެސް ފާހަގަކޮށްލެވޭ ގޮތުގައި ނުގުނާނެއެވެ. އިތުބާރު ނުކުރެވޭ މަސްދަރުތައް އެއްގޮތަކަށްވެސް ބޭނުންކޮށްގެން ނުވާނެއެވެ.
މައުޟޫޢަކާ ބެހޭގޮތުން ދިގު މުއްދަތަކަށް ޝާއިޢުކުރެވިފައިވާ ފުޅާ މަޢުލޫމާތުތަކެއް ލިބިފައިވާ އިތުބާރުހުރި މިނިވަން މަޞްދަރުތަކެއް (ނޫސް، ޖާނަލް ނުވަތަ ފޮތް ފަދަ) ހުރިނަމަ، އެ މައުޟޫޢަކީ ފާހަގަކޮށްލެވޭ މައުޟޫއެކެވެ. އެހެން އެޑިޓަރުން އިވެލުއޭޓް ކުރުމަށް ފާހަގަކޮށްލެވޭ ކަމުގެ ހެކިގެ ގޮތުގައި ވިކިޕީޑިއާ ލިޔުމެއް އުފެއްދުމުގެ ޕްރޮސެސްގެ ތެރެއިން މިފަދަ މަސްދަރުތައް ނަންގަވަން ޖެހެއެވެ. ތިބާ ހުށަހަޅާ މައުޟޫޢާ ބެހޭ ފުޅާ މަޢުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދޭ މިފަދަ އިތުބާރު ހުރި މަޞްދަރުތައް ނުފެނިއްޖެނަމަ، އެ މައުޟޫޢަކީ ފާހަގަކޮށްލެވޭ ނުވަތަ ޔަޤީންކުރެވޭނެ މައުޟޫޢެއް ނޫން ކަމަށާއި، ގާތްގަނޑަކަށް ޔަޤީނުންވެސް އެ މައުޟޫޢަށް އިންކާރު ނުވަތަ ޑިލީޓް ކުރެވޭނެ ކަމަށެވެ.
މުހިންމު ކަވަރޭޖެއް ފޯރުކޮށްދޭއިރު ތިބާގެ އެއްވެސް މަސްދަރަކީ އިތުބާރު ކުރެވޭ އަދި މިނިވަން މަސްދަރެއް ނޫންނަމަ، ތިބާގެ އަތުގައި ކިތަންމެ ގިނައިން ހުރި ކަމުގައި ވިޔަސް މުހިންމެއް ނޫނެވެ. މިއިން އެއްވެސް މިންވަރެއް ފާހަގަކޮށްލެވޭކަން ގާއިމް ކުރުމަށް ފުދޭވަރުގެ ކަމެއް ނޫނެވެ. އެކަށީގެން ނުވާ ގިނަ މަސްދަރުތަކެއް އިތުރުކުރުމަކީ ތިބާގެ ލިޔުން ފާސްކުރުމަށް އެހީތެރިވެދޭނެ ކަމެއް ނޫން ކަމަށާއި، ރިވިއު ކުރާ ފަރާތްތަކުން އެ ހުރިހާ އެއްޗެއް ޗެކް ކުރަން އުނދަގޫވާތީ ރިވިއު ލަސްވާނެ ކަމަށެވެ. އެހެންކަމުން ތިބާގެ ފުރަތަމަ މަސައްކަތަކީ ނަކަލު ކުރަން މަސްދަރުތައް ހޯދުމަށް ދިއުމެވެ. އިންޓަނެޓްގައި ބޭނުންކުރާ މަސްދަރުތައް ބޭނުންކުރަން ބޭނުންނަމަ ވެބް ސަރޗެއްގެ ބަދަލުގައި ފޮތްތަކާއި ޚަބަރު އަރުޝީފް ހޯދުމުން ފަށާށެވެ.
ލިޔުމުގެ ރެފަރެންސްތައް ލިބިއްޖެނަމަ، ލިޔުމުގެ ތެރެއަށް ރެފަރެންސްތައް ބެހެއްޓުމަށް ދަސްކުރެވޭނީ ހެލްޕް:ރިފަރެންސިންގ ފޯރ ބިގިނަރސް އަދި ވިކިޕީޑިއާ:ސައިޓިންގ ސޯސްސް ކިޔައިގެންނެވެ. ވިޝުއަލް އެޑިޓަރ ބޭނުންކުރާނަމަ، ކޯޓޭޝަން މާކް އައިކޮން އަށް ފިތާލުމަށްފަހު، ވެބްޕޭޖަކަށް ލިންކެއް ފީޑް ކޮށްފިނަމަ، އޮޓޮމެޓިކުން ތިބާއަށް ސައިޓޭޝަން ޖެނެރޭޓް ކުރެވޭނެއެވެ. މިއީ ބައެއް ފަހަރު ލިޔުންތެރިޔާއާއި ޝާއިޢުކުރި ތާރީޚު ފަދަ މުހިންމު މަޢުލޫމާތުތަކެއް ނުވަތަ މުހިންމު މަޢުލޫމާތުތަކެއް ނެތުމުން ޑަބަލް ޗެކް ކުރައްވާށެވެ. އެޑިޓިންގ އޭރިއާގެ މަތީ ކަނާތްފަރާތުގައިވާ ޕެންސިލް / އައިބޯލް އައިކޮން އަށް ފިތާލުމުން ވިޝުއަލް އަދި ސޯސް އެޑިޓަރސް އާއި ދެމެދު ޓޮގްލް ކުރެވޭނެއެވެ.