ވިކިޕީޑިއާ

ބޮޑު ގޮހޮރު: Difference between revisions

Browse history interactively
→ ކުރީގެ ނުސްހާފަހުގެ ނުސްހާ ←
Content deleted Content added
VisualWikitext
No edit summary
No edit summary
ފޮޅުވަތް 19:
DorlandsSuf = 12456545 |
}}
ފަލަބޮޑު ގޮހޮރު ނުވަތަ ({{en|ColonLarge intestine}}) އަކީ [[ބޮޑުހަޖަމުކުރާ ގޮހޮރުނިޒާމް]]ގައި ގެހިމެނޭ ބައެކެވެގުނަވަނެކެވެ. މިޒަމާނުގައި [[ފަލަ ގޮހޮރު]] (Colon)އަށް ވެސް ބޮޑު ގޮހޮރު އޭ ވެސް ކިޔައެވެ. އެއީ ބޮޑު ގޮހޮރު ގެގޮހޮރުގެ މައިގަނޑު ބަޔަކީ [[ފަލަ ގޮހޮރު]] ކަމަށްވާތީ އެވެ. ފަލަބޮޑު ގޮހޮރުގެ މައިގަނޑު މަސައްކަތަކީ ހަޖަމުނުކުރެވި ހުންނަހުންނަބައިގައި ބައިގައިހުރިހުރި ފެން އަބުރާއަނބުރާ ހަށިގަނޑަށް ދެމުމާއި، ހަޖަމު ނުކުރެވި ހުރި ތަކެތިހުރިތަކެތި ހަށިގަނޑުން ބޭރުކުރަން ވަންދެން ރައްކާކޮށްފައި ބެހެއްޓުމެވެ. ▼
 
ބޮޑު ގޮހޮރު ފެށިފައި އިންނަނީ ކަނާތު އުނަގަނޑުގެ ތިރީބައިގައިވާ ޅިނދުގެ އިލިއެކް ސަރަހައްދު ({{en|Iliac region}})އޭ ކިޔޭ ހިސާބުގައެވެ. ބޮޑު ގޮހޮރުގައި ހިމެނެނީ މައިގަނޑު ދެބަޔެކެވެ. އެއީ [[ސީކަމް]] އަދި [[ފަލަ ގޮހޮރު]] އެވެ. ބޮޑު ގޮހޮރުގެ ދިގުމިނުގައި 1.5 މީޓަރު ހުރެއެވެ. ބޮޑު ގޮހޮރުގެ މައިގަނޑު ދެބަޔަކީ ކުރިން ބުނި ދެބައި ނަމަވެސް، އެނަޓަމީ ޢިލްމުވެރިން ބޮޑުގޮހޮރުގެ ބައިތަކުގެ ގޮތުގައި ފާހަގަކުރާ އާންމު ބައިތައް ތިރީގައި މިވަނީ އެވެ. ބޮޑު ގޮހޮރުގެ އެތެރޭގެ ހުރަސް ދިގު ވަށަމިން [[ކުޑަ ގޮހޮރު]]އަށްވުރެ އެތަކެއް ގުނައެއް ފުޅާވާނެއެވެ.
މިއީ ހަޖަމުކުރާ ނިޒާމްގައި ހިމެނޭ ގުނަވަނެކެވެ. ބޮޑު ގޮހޮރު ނުވަތަ ({{en|Large intestine}}) އަކީ ހަޖަމުކުރާ ނިޒާމްގެ ބައެކެވެ. މިޒަމާނުގައި [[ފަލަ ގޮހޮރު]] (Colon)އަށް ބޮޑު ގޮހޮރު އޭ ވެސް ކިޔައެވެ. އެއީ ބޮޑު ގޮހޮރު ގެ މައިގަނޑު ބަޔަކީ [[ފަލަ ގޮހޮރު]] ކަމަށްވާތީ އެވެ. ބޮޑު ގޮހޮރު ގެ މައިގަނޑު މަސައްކަތަކީ ހަޖަމުނުކުރެވި ހުންނަ ބައިގައިހުރި ފެން އަބުރާ ހަށިގަނޑަށް ދެމުމާއި، ހަޖަމު ނުކުރެވި ހުރި ތަކެތި ހަށިގަނޑުން ބޭރުކުރަން ވަންދެން ރައްކާކޮށްފައި ބެހެއްޓުމެވެ.
 
ބޮޑު ގޮހޮރު ގައި [[ސީކަމް]] އިން ފެށިގެން [[ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު]]ގެ މެދާއި ހަމައަށް އިންނަ ބަޔަށް ކަނާތު ގޮހޮރު މިހެން ކިޔައި އުޅެއެވެ. އަދި [[ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު]]ގެ މެދުން ފެށިގެން ގޮސް [[ސިގްމޮއިޑް ގޮހޮރު]]ގެ ނިޔަލަށް އިންނަ ބަޔަށް ވާތު ގޮހޮރު މިހެން ކިޔައި އުޅެއެވެ. ބޮޑު ގޮހޮރުގެ ޕީއެޗް ހުންނަނީ 7-5.5 އާއި ދެމެދުގެ މިންވަރެއްގައެވެ.
ބޮޑު ގޮހޮރު ފެށެނީ ކަނާތު އުނަގަނޑުގެ ތިރީބައިގައި ޅިނދުގެ ''އިލިއެކް ސަރަހައްދު''(Iliac region) އިންނެވެ. ބޮޑު ގޮހޮރުގައި ހިމެނޭ މައިގަނޑު ދެބަޔަކީ [[ސީކަމް]] އަދި [[ފަލަ ގޮހޮރު]] އެވެ. ބޮޑު ގޮހޮރުގެ ދިގުމިނުގައި 1.5 މީޓަރު ހުރެއެވެ.
 
[[ބޮޑު ގޮހޮރު]] އެކުލެވިގެންވަނީ 2 ބައެއްގެ މައްޗަށެވެ. އެބައިތައް ތިރީގައި މިވަނީ އެވެ.
* [[ސީކަމް]](Cecum)▼
 
== ބޮޑު ގޮހޮރުގެ ބައިތައް ==
* [[ ފަލަ ގޮހޮރު]] : މައިގަނޑު 4 ބައި ވެއެވެ.
▲* [[ސީކަމް]](Cecum)
[[މައްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރު]]،(Ascending colon)▼
* [[އެޕެންޑިކްސް]]
▲* [[މައްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރު]]،(Ascending colon)
{{Main|* [[ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު}}]]▼
{{Main|* [[ތިރިއަށްފައިބާ ފަލަ ގޮހޮރު}}]]▼
{{Main|* [[ސިގްމޮއިޑް ގޮހޮރު}}]]▼
* [[ހިޕަޓިކް ފްލެކްޝަރ]]
* [[ސްޕްލީނިކް ފްލެކްޝަރ]]
* [[ފުރަގަސް ފަރާތް]]
* [[ފުރަގަސް ފަރާތު ދޮރު]]
 
{{Main|=== ސީކަމް}} ===▼
[[ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު]](Transverse colon)
* [[{{Main|ސީކަމް]](Cecum)}}▼
ސީކަމް ނުވަތަ ({{en|Cecum}}) އަކީ [[ކުޑަ ގޮހޮރު]]ގެ ފަހުބައި [[އިލިއަމް]] އާއިއާއި، [[މައްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރު]] ގުޅުވައިދޭ ކޮތަޅެއް ފަދަ ގުނަވަނެކެވެ. ބޮޑު ގޮހޮރު ގެގޮހޮރުގެ ފެށޭބައި ކަމުގައި ބެލެވިފައިވާ ސީކަމް އާއިއާއި، [[ކުޑަ ގޮހޮރު]]ގެ ފަހުބައި [[އިލިއަމް]] ވަކިކޮށްދެނީ ''އިލިއޯސީކަލް ވޭލް''({{en|Ileocecal valve}}) އިންނެވެ. ބޮޑު ގޮހޮރު ފެށެނީ ކަނާތު އުނަގަނޑުގެ ތިރީބައިގައިވާ އިލިއެކް ސަރަހައްދު އިން ކަމަށްވުމާއި، އަދި ސީކަމް އަކީ ބޮޑު ގޮހޮރުގެ ފެށޭބައި ކަމަށްވުމުން ސީކަމް އިންނާނީ ހަށިގަނޑުގެ ކަނާތް ފަރާތުން ކުރިމަތިން އުނަގަނޑުގެ ތިރީބައިގައެވެ. ▼
 
=== އެޕެންޑިކްސް ===
[[ތިރިއަށްފައިބާ ފަލަ ގޮހޮރު]](Descending colon) މިއެވެ.
އެޕެންޑިކްސް({{en|Appendix}}) އަކީ ސީކަމްގެ ފަހަތުން ހަށިގަނޑުގެ މެދާ ކައިރިވީ ފަރާތުގައި އިލިއޯސީކަލް ވޭލް އަށްވުރެ 1 އިންޗި ތިރިން ސީކަމްގެ ތެރެއަށް ހުޅުވިފައި އިންނަ ވަރަށް ހަނި ފަންޏެއް ފަދަ ހޮޅި އެކެވެ. އާންމު ގޮތެއްގައި މިބުނި ގޮތަށް ސީކަމްގެ ފަހަތުން ސީކަމްގެ ތެރެއަށް އެޕެންޑިކްސް ހުޅުވިފައި އިންނަނީ 74 އިންސައްތަ މީހުން ގެއެވެ. 21 އިންސައްތަ މީހުންގެ އެޕެންޑިކްސް އިންނަނީ ޅިނދުގެ ތެރޭގައެވެ. 3.5 އިންސައްތަ މީހުންގެ އެޕެންޑިކްސް އިންނަނީ ސީކަމްގެ ދަށުގައެވެ.
 
[[ސިގްމޮއިޑް ގޮހޮރު]] (Sigmoid colon)
 
=== ފަލަ ގޮހޮރު ===
{{Main|މައްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރު}}▼
ފަލަ ގޮހޮރު({{en|Colon}}) އަކީ [[ބޮޑު ގޮހޮރު]]ގެ ބައެކެވެ. މިޒަމާނުގައި [[ފަލަ ގޮހޮރު]] އަށް ވެސް ބޮޑު ގޮހޮރު އޭ ކިޔައެވެ. އެއީ ބޮޑު ގޮހޮރުގެ މައިގަނޑު ބަޔަކީ [[ފަލަ ގޮހޮރު]] ކަމަށްވާތީ އެވެ. ބޮޑު ގޮހޮރުގެ މައިގަނޑު މަސައްކަތަކީ ހަޖަމުނުކުރެވި ހުންނަބައިގައި ހުރި ފެން އަނބުރާ ހަށިގަނޑަށް ދެމުމާއި، ހަޖަމު ނުކުރެވި ހުރިތަކެތި ހަށިގަނޑުން ބޭރުކުރަން ވަންދެން ރައްކާކޮށްފައި ބެހެއްޓުމެވެ. ބޮޑު ގޮހޮރު ފެށެނީ ކަނާތު އުނަގަނޑުގެ ތިރީބައިގައިވާ ޅިނދުގެ އިލިއެކް ސަރަހައްދު އިން ކަމަށްވުމާއި، އަދި ސީކަމް އަކީ ބޮޑު ގޮހޮރުގެ ފެށޭބައި ކަމަށްވުމާއި، އަދި ފަލަ ގޮހޮރު އޮންނަނީ ސީކަމް އާއި ޖެހިގެން ކަމަށްވާތީ ފަލަ ގޮހޮރުގެ ފުރަތަމަ ބައި އޮންނާނީ ހަށިގަނޑުގެ ކަނާތް ފަރާތުގައެވެ.
 
*=== [[މައްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރު]]،(Ascending colon)===▼
{{Main|މައްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރު}}
މައްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރު ނުވަތަ ({{en|Ascending colon}}) އަކީ [[ފަލަ ގޮހޮރު]] ގައި [[ސީކަމް[[]] އިން ފެށިގެން މައްޗަށް އަރަމުން ގޮސްގޮސް، [[ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު]]ގެ ފެށުމާއި ހަމައަށްވާ ބައެވެ. [[މައްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރު]] އާއި ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު ގުޅޭކަން އަށްކިޔަނީ ''ހެޕަޓިކްހިޕަޓިކް ފްލެކްޝަރ''({{en|Hepatic flexure}}) އާއި ދެމެދުގައިވާ ބަޔެވެއެވެ. މައްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރު ގެގޮހޮރުގެ ދިގުމިނުގައި 12.5 ސެންޓިމީޓަރު ހުރެއެވެ. ބޮޑު ގޮހޮރު ފެށެނީ ކަނާތު އުނަގަނޑުގެ ތިރީބައިގައިތިރީބައިގައިވާ ޅިނދުގެ ''އިލިއެކް ސަރަހައްދު''(Iliac region) އިން ކަމަށްވުމާއިކަމަށްވުމާއި، އަދި ސީކަމް އަކީ ބޮޑު ގޮހޮރުގޮހޮރުގެ ފެށޭފެށޭބައި ބައިކަމަށްވުމާއި، ކަމަށްވުމާއިއަދި ފަލަ ގޮހޮރު އޮންނަނީ ސީކަމް އާއި ޖެހިގެންކަމަށްވާތީޖެހިގެން މަށްޗަށްއަރާކަމަށްވެފައި، މައްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރަކީގޮހޮރު އަކީ [[ފަލަ ގޮހޮރު]]ގެގޮހޮރުގެ ބަޔަކަށްވާތީފުރަތަމަބައި ،ކަމަށްވާތީ މިބައި އޮންނާނީ ހަށިގަނޑުގެ ކަނާތް ފަރާތުގައެވެ. މައްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރުގެ މަސައްކަތްހަރަކާތް ކޮންޓްރޯލްކުރަނީކޮންޓްރޯލް ކުރަނީ ''ވޭގަސް ނާރު''({{en|Vagus nerve}}) ގެ ''ސިމްޕަތެޓިކް ނާރު ފައިބަރު ތަކުންނެވެ. ▼
 
=== ހިޕަޓިކް ޕްލެކްޝަރ ===
{{Main|ހިޕަޓިކް ޕްލެކްޝަރ}}
ހިޕަޓިކް ފްލެކްޝަރ({{en|Hepatic flexure}}) އަކީ [[މައްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރު]] އާއި ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު ގުޅޭކަނެވެ. މިކަން ނުވަތަ މިބައިގެ ފަހަތް ނޫން އެހެން ފަރާތްތައް ހުންނަނީ ޕެރިޓޯނިއަމް އިން ނިވާކުރެވިފައެވެ. މަތިންނާއި އަރިމަތިން މިބައި އިންނަނީ [[ފުރަމޭ]]ގެ ކަނާތު ލޯބްގައިވާ ކޮލިކް އިމްޕްރެޝަން އޭ ކިޔާ އަޑިކޮޅުގެ ތެރެއަށް ފެތިފައެވެ. ނުވަތަ އެއަޑިކޮޅުގައި ޖެހިފައެވެ. ފަހަތުން މެދަށްވާގޮތަށް މިބައި އިންނަނީ ކަނާތު [[ގުރުދާ]]ގައި ޖެހިފައެވެ.
 
[[މައްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރު]] އާއި ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު ގުޅޭކަން ނުވަތަ ހިޕަޓިކް ފްލެކްޝަރ އަށް މިހެން ކިޔަނީ [[ފުރަމޭ]] އާއި ވިދިގެން މިބައި ހުންނާތީ އެވެ.
▲* [[ސީކަމް]](Cecum)
 
▲[[=== ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު]](Transverse colon)===
▲{{Main|ސީކަމް}}
* [[{{Main|ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު]](Transverse colon) }}▼
▲ސީކަމް ނުވަތަ ({{en|Cecum}}) އަކީ [[ކުޑަ ގޮހޮރު]]ގެ ފަހުބައި [[އިލިއަމް]] އާއި [[މައްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރު]] ގުޅުވައިދޭ ކޮތަޅެއް ފަދަ ގުނަވަނެކެވެ. ބޮޑު ގޮހޮރު ގެ ފެށޭބައި ކަމުގައި ބެލެވިފައިވާ ސީކަމް އާއި އިލިއަމް ވަކިކޮށްދެނީ ''އިލިއޯސީކަލް ވޭލް''(Ileocecal valve) އިންނެވެ.
ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު({{en|Transverse colon}}) އަކީ [[ފަލަ ގޮހޮރު]]ގައި [[މައްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރު]] ނިމޭ ހިސާބުން ފެށިގެން ހުރަހަށް ހަށިގަނޑުގެ ކަނާތުން ވާތަށްވާ ގޮތަށް [[ތިރިއަށްފައިބާ ފަލަ ގޮހޮރު]]ގެ ފެށުމާއި ހަމައަށް އޮންނަ ބައެވެ. ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރުގެ ކުރިމަތިން [[މައިދާ]]އާއި ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު ވަނީ ގްރޭޓަރ އޯމެންޓަމް އޭ ކިޔާ ޕެރިޓޯނިއަމް ފޯލްޑް އަކުން ގުޅިފައެވެ. ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު އަކީ ފަލަ ގޮހޮރު ގައި ހިމެނޭ އެންމެ ދިގު، އަދި އެންމެ ހަރަކާތްކުރާ ބައެވެ. [[މައްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރު]] އާއި ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު ގުޅޭކަން އަށްކިޔަނީ ހިޕަޓިކް ފްލެކްޝަރ({{en|Hepatic flexure}}) އެވެ. ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު އާއި [[ތިރިއަށްފައިބާ ފަލަ ގޮހޮރު]] ގުޅޭކަން އަށް ކިޔަނީ ސްޕްލީނިކް ފްލެކްޝަރ({{en|Splenic flexure}}) އެވެ. އެހެންކަމުން ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު އޮންނާނީ ހަށިގަނޑުގެ ހުރަހަށްވާގޮތަށް ހިޕަޓިކް ފްލެކްޝަރ އާއި ސްޕްލީނިކް ފްލެކްޝަރ އާއި ދެމެދުގައެވެ.
 
===ސްޕްލީނިކް ފްލެކްޝަރ ===
{{Main|ސްޕްލީނިކް ފްލެކްޝަރ}}
ސްޕްލީނިކް ފްލެކްޝަރ({{en|Splenic flexure}}) އަކީ [[ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު]] އާއި [[ތިރިއަށްފައިބާ ފަލަ ގޮހޮރު]] ގުޅޭކަނެވެ. މިބައި އިންނަނީ ޑައަފްރަމް ގައި ޖެހިފައެވެ. އެހެންކަމުން މިބައި އިންނަނީ ހިޕަޓިކް ފްލެކްޝަރ އަށް ވުރެ މަތީ ލެވެލް އެއްގައެވެ. ކުރިމަތިންނާއި، އަރިމަތިން، އަދި މަތިން މިބައި އިންނަނީ ޕެރިޓޯނިއަމް އިން ނިވާކުރެވިފައެވެ.
 
*=== [[ތިރިއަށްފައިބާ ފަލަ ގޮހޮރު]] ===
{{Main|ތިރިއަށްފައިބާ ފަލަ ގޮހޮރު}}
ތިރިއަށްފައިބާ ފަލަ ގޮހޮރު ނުވަތަ ({{en|Descending colon}}) އަކީ އަކީ [[ފަލަ ގޮހޮރު ]]ގައި ''ސްޕްލެނިކް[[ހުރަސް ފްލެކްޝަރ''(Splenicފަލަ flexure) އިންގޮހޮރު]] ފެށިގެންނިމިގެން ތިރިއަށް ފައިބަމުން ގޮސްގޮސް، [[ސިގްމޮއިޑް ގޮހޮރު]] ގެ ފެށުމާއިފެށުމާއި، ހަމައަށްވާ ބައެވެ. ތިރިއަށްފައިބާ ފަލަ ގޮހޮރު އޮންނަނީ ހަށިގަނޑުގެ ވާތް ފަރާތުގައެވެ. ތިރިއަށްފައިބާ ފަލަ ގޮހޮރު އާއި [[ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު]] ގުޅޭކަން އަށް ކިޔަނީ ސްޕްލީނިކް ފްލެކްޝަރ({{en|Splenic flexure}}) އެވެ. ▼
▲ފަލަ ގޮހޮރު ނުވަތަ ({{en|Colon}}) އަކީ [[ބޮޑު ގޮހޮރު]] ގެ ބައެކެވެ. މިޒަމާނުގައި [[ފަލަ ގޮހޮރު]] (Colon)އަށް ބޮޑު ގޮހޮރު އޭ ވެސް ކިޔައެވެ. އެއީ ބޮޑު ގޮހޮރު ގެ މައިގަނޑު ބަޔަކީ [[ފަލަ ގޮހޮރު]] ކަމަށްވާތީ އެވެ. ފަލަ ގޮހޮރުގެ މައިގަނޑު މަސައްކަތަކީ ހަޖަމުނުކުރެވި ހުންނަ ބައިގައިހުރި ފެން އަބުރާ ހަށިގަނޑަށް ދެމުމާއި، ހަޖަމު ނުކުރެވި ހުރި ތަކެތި ހަށިގަނޑުން ބޭރުކުރަން ވަންދެން ރައްކާކޮށްފައި ބެހެއްޓުމެވެ.
 
▲[[=== ސިގްމޮއިޑް ގޮހޮރު]] (Sigmoid colon)===
* [[{{Main|ސިގްމޮއިޑް ގޮހޮރު]] (Sigmoid colon)}}▼
ސިގްމޮއިޑް ގޮހޮރު ނުވަތަ ({{en|DescendingSigmoid colon}}) އަކީ [[ފަލަ ގޮހޮރު]]ގެ ބައެކެވެ. ނުވަތަ ފަލަ ގޮހޮރުގެ އެންމެ ފަހު ބައެވެ. ނުވަތަ [[ފަލަ ގޮހޮރު ]]ގައި [[ތިރިއަށްފައިބާ ފަލަ ގޮހޮރު]] ގެ ނިމޭ ހިސާބުން ފެށިގެން [[ފުރަގަސް ފަރާތް]] އާއި ދެމެދުގައިވާ ބައެވެބައެކެވެ. ސިގްމޮއިޑް ގޮހޮރު އިންނަނީ އިގިރޭސި އަކުރު ''އެސް''(S) ގެ ބައްޓަމަށެވެ. ސިގްމޮއިޑް ގޮހޮރު ގެ ފާރުގައި [[މަޑު މަސް]] ގެ ފަށަލައެއް ވެއެވެ. މި މަސްމިމަސް ފަށަލަ ކުރުގެޅިކުރުގެޅި، ވާންވުމުން، [[ފަލަ ގޮހޮރު]]ގެ އެތެރޭގެ ޕްރެޝަރު މަތިވެ، ބޮޑުކަމުދާ ތަކެތި [[ފުރަގަސް ފަރާތް]] އަށް އެޅޭގޮތް ވެއެވެ. ▼
ބޮޑު ގޮހޮރުގެ އެތެރޭގެ ތެތް ދުލިފަށް
ބޮޑު ގޮހޮރުގެ އެތެރޭގެ ތެތް ދުލިފަށް ގައި ހުންނަނީ ސިންގަލް ކޮލަމްނަރ އެޕިތީލިއަލް ސެލް އެވެ. މިސެލް ތަކުގެ ތެރޭގައި ވަރަށް ގިނަ ގޮބްލިޓް ސެލް ތައް ހުރެއެވެ. އަދި ކުދި ގްލޭންޑް ތަކެއް ބޮޑު ގޮހޮރުގެ ތެތް ދުލިފަށަލައިގައި ހުރެއެވެ. ގޮބްލިޓް ސެލް ތަކާއި، މިގްލޭންޑް ތައް ގުޅިގެން އަލްކަލައިން ތަބީޢަތުގައި ހުރި ދަވަ ދޫކުރެއެވެ. ބޮޑު ގޮހޮރުގެ ތެރޭގައި ވަކިވަކިން ހުންނަ ލިމްފް ފޮލިކަލް ތައް ވެސް ހުރެއެވެ. މިލިމްފް ފޮލިކަލް ތައް ހުންނަނީ [[ސީކަމް]] އަދި [[އެޕެންޑިކްސް]] ގައެވެ.
 
▲* [[މައްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރު]]،(Ascending colon)
▲{{Main|މައްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރު}}
▲މައްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރު ނުވަތަ ({{en|Ascending colon}}) އަކީ ފަލަ ގޮހޮރު ގައި [[ސީކަމް[[ އިން ފެށިގެން މައްޗަށް އަރަމުން ގޮސް ''ހެޕަޓިކް ފްލެކްޝަރ''(Hepatic flexure) އާއި ދެމެދުގައިވާ ބަޔެވެ. މައްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރު ގެ ދިގުމިނުގައި 12.5 ސެންޓިމީޓަރު ހުރެއެވެ. ބޮޑު ގޮހޮރު ފެށެނީ ކަނާތު އުނަގަނޑުގެ ތިރީބައިގައި ޅިނދުގެ ''އިލިއެކް ސަރަހައްދު''(Iliac region) އިން ކަމަށްވުމާއި އަދި ސީކަމް އަކީ ބޮޑު ގޮހޮރު ފެށޭ ބައި ކަމަށްވުމާއި ފަލަ ގޮހޮރު އޮންނަނީ ސީކަމް އާއި ޖެހިގެންކަމަށްވާތީ މަށްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރަކީ [[ފަލަ ގޮހޮރު]]ގެ ބަޔަކަށްވާތީ ، މިބައި އޮންނާނީ ހަށިގަނޑުގެ ކަނާތް ފަރާތުގައެވެ. މައްޗަށްއަރާ ފަލަ ގޮހޮރުގެ މަސައްކަތް ކޮންޓްރޯލްކުރަނީ ''ވޭގަސް ނާރު''(Vagus nerve) ގެ ''ސިމްޕަތެޓިކް ނާރު ފައިބަރު ތަކުންނެވެ.
 
== ބޮޑު ގޮހޮރުގެ ވަޒީފާ ==
 
===ކާނާ ހަށިގަނޑަށް ނެގުން ===
▲* [[ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު]](Transverse colon)
ބޮޑު ގޮހޮރު އަކީ ކާނާގެ ބާވަތްތައް ހަށިގަނޑަށް ނެގުމުގެ ބާރު ނުވަތަ އެމާއްދާތައް ހަށިގަނޑަށް ދެމުމުގެ ބާރު މަތި ތަނެކެވެ. [[ސޯޑިއަމް]]، ކްލޮރައިޑް، އަދި ފެން މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ހަށިގަނޑަށް ނަގަނީ ބޮޑު ގޮހޮރުގެ ތެރޭގައެވެ. ދުވާލަކު 2-1 ލިޓަރުގެ އައިސަޓޮނިކް ހާލަތުގައި ހުރި ކައިމް ބޮޑު ގޮހޮރަށް ވާޞިލް ވެއެވެ. މިބުނި ކައިމްގެ ތެރޭގައި ހުރި ދިޔާތަކެތީގެ 90 އިންސައްތަ ހަށިގަނޑަށް ނަގައެވެ. އަދި ގާތްގަނޑަކަށް 250-200 މިލިލީޓަރުގެ ކޮންމެވެސް ހަރުކަމެއް ހުރި ބޮޑު ކަމުދާތަކެތި ބޭރުވެގެން ދެއެވެ.
▲{{Main|ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު}}
ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު ނުވަތަ ({{en|Transverse colon}}) އަކީ ފަލަ ގޮހޮރުގައި ''ހެޕަޓިކް ފްލެކްޝަރ''(Hepatic flexure) އާއި، ''ސްޕްލެނިކް ފްލެކްޝަރ''(Splenic flexure) އާއި ދެމެދުގައިވާ ބައެވެ. އެހެންކަމުން ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު އޮންނަނީ ހަށިގަނޑުގެ ކަނާތް ފަރާތުން ވާތް ފަރާތަށް ވާގޮތަށެވެ. ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު ގެ ކުރިމަތިން މައިދާއާއި ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު ވަނީ ''ގްރޭޓަރ އޮމެންޓަމް''(Greater omentum) ކިޔާ ''ޕެރިޓޯނިއަލް ފޯލްޑް'' އަކުން ގުޅިފައެވެ. ހުރަސް ފަލަ ގޮހޮރު އަކީ ފަލަ ގޮހޮރުގައި ހިމެނޭ އެންމެ ދިގު އަދި އެންމެ ހަރަކާތްކުރާ ބައެވެ.
 
===ބައެއް މާއްދާތައް ދޫކުރުން===
ބޮޑު ގޮހޮރުގެ އެތެރޭގެ ތެތް ދުލިފަށުން ގޮހޮރުގެ ތެރެއަށް ދޫކުރާ މާއްދާ ތަކުގެ ތެރޭގައި [[ޕޮޓޭސިއަމް]]، ބައިކާބޮނޭޓް، އަދި ދަވަ ހިމެނެއެވެ.
 
===ބައެއް މާއްދާތައް ބޭރުކުރުން===
ބައެއް މާއްދާތައް ހަށިގަނޑުން ބޭރުވެގެންދަނީ ބޮޑު ގޮހޮރުގެ ތެރެއިން ގޮހެވެ. މިސާލަކަށް ދިރޭ ރަހަ އަކީ މިގޮތުން ބޭރުވެގެންދާ މައުދަނެކެވެ.
 
===ބޮޑުކަމުދާ ތަކެތި ގުދަންކުރުން ===
ބޮޑުކަމުދާ ތަކެތި ހަށިގަނޑުން ބޭރުކުރަން ޖެހެންދެން ގުދަން ކުރެވިފައި ހުންނަނީ [[ސިގްމޮއިޑް ގޮހޮރު]] ގައެވެ.
 
===ބޮޑުކަމުދިއުން ===
ބޮޑުކަމުދިއުން އަކީ ބޮޑުކަމުދާ ތަކެތި ހަށިގަނޑުން ބޭރުކޮށްލުމެވެ. މިމަސައްކަތްކުރުމުގައި ބައިވެރިވާ ދެގުނަން އަކީ [[ފުރަގަސް ފަރާތް]] އަދި [[ފުރަގަސް ފަރާތު ދޮރު]] އެވެ. ބޮޑުކަމުދާ ތަކެތީގެ ސަބަބުން [[ފުރަގަސް ފަރާތް]] ފުޅާވެ، ފުފިގެންދަނީ ހަމައެކަނި ބޮޑުކަމުދިއުމުގެ ތެރޭގައެވެ.
 
===ވިޓަމިން އުފެއްދުން ===
ބޮޑު ގޮހޮރުގެ ތެރޭގައި ހުންނަ ބައެއް ކަހަލަ ބެކްޓީރިޔާ ތަކުން ވިޓަމިން އުފައްދައެވެ. މިގޮތުން ބެކްޓީރިޔަލް ފްލޯރާ އޭކިޔާ ބެކްޓީރިޔާ ތަކުން [[ވިޓަމިން ކޭ]] އަދި [[ވިޓަމިން ބީ]]ގެ ބައެއް ވައްތަރުތައް އުފައްދައެވެ. މީގެ އިތުރުން ފުރަގަސް ފަރާތުން ބޭރުކުރާ ވައި ވެސް އުފެދެނީ މިބެކްޓީރިޔާ ތަކުގެ ސަބަބުންނެވެ.
 
 
== ބޮޑުގޮހޮރުގެ ބަލިތައް ==
* ބޮޑު ގޮހޮރު ދުޅަވުން
* ބޮޑު ގޮހޮރުގެ ކެންސަރު
* [[ބަނޑުހިކުން]]
* [[ބޭރަށް ހިންގުން]]
 
* [[ތިރިއަށްފައިބާ ފަލަ ގޮހޮރު]](Descending colon) މިއެވެ.
▲{{Main|ތިރިއަށްފައިބާ ފަލަ ގޮހޮރު}}
▲ތިރިއަށްފައިބާ ފަލަ ގޮހޮރު ނުވަތަ ({{en|Descending colon}}) އަކީ ފަލަ ގޮހޮރު ގައި ''ސްޕްލެނިކް ފްލެކްޝަރ''(Splenic flexure) އިން ފެށިގެން ތިރިއަށް ފައިބަމުން ގޮސް [[ސިގްމޮއިޑް ގޮހޮރު]] ގެ ފެށުމާއި ހަމައަށްވާ ބައެވެ. ތިރިއަށްފައިބާ ފަލަ ގޮހޮރު އޮންނަނީ ހަށިގަނޑުގެ ވާތް ފަރާތުގައެވެ.
 
 
▲* [[ސިގްމޮއިޑް ގޮހޮރު]] (Sigmoid colon)
▲{{Main|ސިގްމޮއިޑް ގޮހޮރު}}
▲ސިގްމޮއިޑް ގޮހޮރު ނުވަތަ ({{en|Descending colon}}) އަކީ ފަލަ ގޮހޮރުގެ ފަހު ބައެވެ. ނުވަތަ ފަލަ ގޮހޮރު ގައި [[ތިރިއަށްފައިބާ ގޮހޮރު]] ގެ ނިމޭ ހިސާބުން ފެށިގެން [[ފުރަގަސް ފަރާތް]] އާއި ދެމެދުގައިވާ ބައެވެ. ސިގްމޮއިޑް ގޮހޮރު އިންނަނީ އިގިރޭސި އަކުރު ''އެސް''(S) ގެ ބައްޓަމަށެވެ. ސިގްމޮއިޑް ގޮހޮރު ގެ ފާރުގައި [[މަޑު މަސް]] ގެ ފަށަލައެއް ވެއެވެ. މި މަސް ފަށަލަ ކުރުގެޅި ވާންވުމުން، [[ފަލަ ގޮހޮރު]]ގެ އެތެރޭގެ ޕްރެޝަރު މަތިވެ، ބޮޑުކަމުދާ ތަކެތި [[ފުރަގަސް ފަރާތް]] އަށް އެޅޭގޮތް ވެއެވެ.
 
[[Category:އިންސާނާގެ ހަށިގަނޑު]]
https://dv.wikipedia.org/wiki/ބޮޑު_ގޮހޮރު އިން